بررسی عملکرد و اجزای عملکرد گیاه سورگوم تحت شرایط آبیاری با آب دریای خزر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه مهندسی آب دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی منابع آب دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

چکیده

کمبود منابع آبی با کیفیت خوب موضوع مهمی در مناطق خشک، نیمه­خشک و مرطوب است. عملکرد گیاه سورگوم با افزایش شوری کاهش پیدا می­یابد، اما حساسیت سورگوم در تنش شوری به نوع ترکیب نمک مورد استفاده در آب آبیاری و مرحله رشد بستگی دارد. در این راستا امکان استفاده از آب دریای خزر با توجه به اینکه میزان شوری آن نسبت به آب دیگر دریاهای آزاد کم­تر است برای آبیاری مطلوب به نظر می­رسد. این تحقیق به منظور بررسی اثرات اعمال تنش شوری و سطوح آبیاری و تعیین مناسب­ترین ترکیب آب دریا و آب آشامیدنی برای ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد سورگوم در سال 1391-1390 درمزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان انجام شده است. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با 4 تکرار اجرا گردید. تیمارهای شوری شامل S1، S2، S3، S4 و  S(0%، 25%، 50%، 75%، 100% اختلاط آب چاه با آب دریا) و سه سطوح مختلف آبیاریA1 ، A2 (*A15/1) و A3(*A15/2) نیاز آبی گیاه بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که بین شاهد وتیمارهای تحت آبیاری با آب دریای خزر از نظر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه سورگوم شامل ارتفاع بوته، وزن خشک برگ، وزن خشک ساقه، تعداد پنجه در سطح احتمال یک درصد با تیمار شاهد داری اختلاف معنی­داری وجود دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation of the Yield and Yield Components of Sorghum under Irrigation with Caspian-Sea water

نویسندگان [English]

  • Hossein Sharifan 1
  • Mojgan Kazemi hasanvand 2
1 Faculty members of Water, Gorgan University of Agricultural Science and Natural Resources, Gorgan., Gorgan., Iran
2 M.Sc. student Gorgan University of Agricultural Science and Natural Resources, Gorgan., Gorgan., Iran
چکیده [English]

The shortage of suitable quality water resources is becoming one of the main challenges in arid, semi-arid, and coastal zones, sorghum yield declines with an increase in salinity, but its Sensitivity to salts varies with the salt composition in Water and the plant growth stage. The possible use of the Caspian Sea water, which its salinity is well below that of open seas, is desirable for irrigation. This research was conducted to study the effects of salinity levels and irrigation levels and determine the most appropriate mix of sea water and drinking water on yield and yield components of sorghum in research field experiment at Gorgan University of Agricultural Science and Natural Resource during 2012-2013 growing season. A factorial experiment was conducted using a randomized complete block design with four replicates. Salinity levels were S1, S2, S3, S4, S5 ) 0%, 25%, 50%, 75%, and 100%  mixture of Caspian Sea water and well water) and three irrigation levels included as A1, A2 (1.5*A1) and A3 (2.5*A1) crop water requirement. The results showed that there was a significant difference in plant height, tiller number, shoot weight and leaf weight per plant (1% level).

کلیدواژه‌ها [English]

  • sorghum
  • Sea water
  • Salinity
  • Yield
  • Caspian Sea

مراجع

بهمن­یار،م. 1384. نقش پتاسیم و گچ در کاهش صدمات ناشی از شوری آب آبیاری در گندم رقم تجن. مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی. 12.3: 120-127
عباسیان،ا و اسماعیلی،م.ع. 1384. کاربرد آب دریای مازندران بر جوانه­زنی رشد و عملکرد پنبه رقم ساحل. مجله بیابان. 10.2: 300-293.
Ahmadi,A and Ceiocemardeh,A. 2004. Effect of drought stress on soluble carbohydrate, chlorophyll and poline in four adopted wheat cultivars with various climate of Iran. Iranian Journal of Agriculture. Science. 35: 735-763.
Choukr-Allah,R.  1996.  The potential of halophytes in the development and rehabilitation of arid and semi-arid zones. In: Choukr-Allah, R., Malcolm, C. V., and Hamdy, A (editors). Halophytes. Biosaline Agriculture. P: 3-13.
Ebrahimi Rad,H., Aref,F., Khaledian,M., Rezaei,M., Amiri,E and Falakdehy,O. 2011.The effects of salinity at different growth stage on rice yield.21th International Congress on irrigation and drainage. 15-23 october, Tehran, Iran.                                                                          
Epstein,E and Reshow,J.D.  1980 .Saline cultured of a genetic approach Science. 210: 399-404
Fracios,L.E., Donovan,T.J and Mass,E.V. 1984. Salinity effects on seed yield, growth and  germination of grain sorghum. Agronomy Journal. 76: 741-744
Ghadiri,H., Dordipour,I., Bybordi,M and Malakouti,M.J. 2006. Potential use of Caspain Sea water for supplementary irrigation in Northern Iran. Agricultural water Management, 79: 209-224.
Hussain,G., Al-Jaloud,A.A,. Al-Shammary,S.A., Karimulla,S and Al-Aswad,S.O. 1997 Effect of saline irrigation on germination and growth parameters of barley in a pot experiment. Agricultural water Management, 34: 125-135.
Jafarzadeh,A.A., Aliasgharzadeh,N. 2007. Salinity and composition effects on seed germination and root legth of four suger beet cultivars. International Scientific Conference, Slovakia.  September 17-20
Kingsbury,R.W and Epstein,E.  1986.  Salt sensitivity in wheat. A case for pacification toxicity. Plant Physiol. 90: 651-654.
Koocheki,A and N-Mahalati,M. 1994. Feed value of some halophytic range of arid regions or Iran in: Victore. Squire & Alit. Ayoub (eds) `Halophytes as a resource for livestock.
Koszaski,Z., Karczmarczyk,S. 1985. Use of saline water for irrigation of spring barley and oats. Zeszyty-Naukowi-Akademii-Rolniczej-w-Szczecinie, Rolnictwo. 36: 95-105.
Maas,E.V., Hoffman,N and Montemurro,F. 2002. Salintity Tolerance in Sweet Sorghum (Sorghum bicolor L. Moench): Field performance under salt stress. Italy Journal of Agronomy. 2: 111-116.
Netoda,G.W., Onyango,J.c and beck,E. 2004. Sorghum and salinity: Gas exchange and chlorophyll flurescence of Sorghum under salt stress. Crop Science. 44: 806-811.
Pal,B., singh,S., Singh,H. 1984. Barley yield under saline water irrigation. Plant And Soil. 81:2. 221-228.
Rezaei, M., Davatgar, N., Ashrafzade, A., Pirmoradian, N., Khaledian, M.R.,Kavosi,   M.,Amiri, E., and Vazifedost, M. 2011. Intermittent irrigation: a procdure to use saline water in rice cultivation.21th International Congrees on irrigation and drainage. 15-23 October, Tehran, Iran                                                                                                  
Soltani, A. 2007. Application of SAS in Statistical Analysis. JDM Press. 182 pages.
 
 
 
نشریه آبیاری و زهکشی ایران
دوره 9، شماره 1 - شماره پیاپی 49
فروردین و اردیبهشت 1394
صفحه 163-169

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار