%0 Journal Article %T واسنجی و ارزیابی مدلهای مختلف نفوذ آب در خاک (مطالعه موردی: سه منطقه در غرب کشور) %J نشریه آبیاری و زهکشی ایران %I انجمن آبیاری و زهکشی ایران %Z 2008-7942 %A سبزواری, یاسر %A پارسایی, عباس %A حقی آبی, امیرحمزه %D 2020 %\ 04/20/2020 %V 14 %N 1 %P 91-102 %! واسنجی و ارزیابی مدلهای مختلف نفوذ آب در خاک (مطالعه موردی: سه منطقه در غرب کشور) %K بافت خاک %K کالیبراسیون %K ناول %K نفوذپذیری %R %X مدل‌های نفوذ آب به خاک نقش مهمی را در طراحی و ارزیابی سیستم‌های آبیاری سطحی ایفا می‌کنند. هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی، مقایسه‌ و کالیبراسیون مدل‌های نفوذ آب در برخی از مناطق غرب کشور شامل مناطق داوود رشید و هونام در استان لرستان و کلات در استان ایلام است. مدل‌های نفوذ شامل مدل کاستیاکوف، کاستیاکوف اصلاح‌شده، ناول ، فیلیپ، هورتون و SCS بررسی شدند. برای ارزیابی دقت مدل‌ها شاخص‌های خطا سنجی شامل RMSE، MAE، MR، PE و R2 استفاده شدند. کالیبراسیون مدل‌ها با استفاده از Solver نرم‌افزار اکسل انجام شد. بررسی شاخص‌های ارزیابی نشان داد مدل نفوذ ناول با مقادیر متوسط RMSE، MAE، MR، PE و R2 به ترتیب برابر 0.0221، 0.0178، 999/0، 13/0و 9785/0 دارای عملکرد بهتری نسبت به پنج مدل دیگر در تمام محدوده مطالعاتی است. در طرف مقابل مدل SCS با مقادیر متوسط RMSE، MAE، MR، PE و R2 به ترتیب برابر ‏07/0، 0575/0، ‏07/1، 86/7 و 0.8021 دارای نامناسب‌ترین عملکرد بود. درحالی‌که تجزیه واریانس مدل‌های مختلف بیان‌گر عدم اختلاف معنی‌دار بین مقادیر محاسباتی و اندازه‌گیری شده بود. در بررسی منطقه‌ای این مدل‌ها، نیز مدل ناول مناسب‌ترین مدل برا هرسه منطقه داوود رشید، هونام و کلات انتخاب شد. بررسی عملکرد مدل‌ها در بافت‌های مختلف حاکی از حساسیت کمتر مدل‌های هورتون، ناول، کاستیاکوف و کاستیاکوف اصلاح‌شده نسبت به تغییرات بافت خاک و عملکرد بهتر مدل SCS در بافت‌های سنگین و عملکرد بهتر مدل‌ فیلیپ در بافت‌های سبک‌تر، بود. بنابراین می‌توان از مدل ناول در برآورد نفوذ تحت شرایط مختلف بافت خاک و همچنین در شرایط مشابه منطقه مطالعاتی استفاده کرد. %U https://idj.iaid.ir/article_107661_d0d220d8be1f58a4ff5f0f29303abcd9.pdf