%0 Journal Article %T واکاوی نیازهای آموزشی کشاورزان دارای سامانه آبیاری سطحی در راستای بهبود بهره‌وری آب (مطالعه موردی: استان قزوین) %J نشریه آبیاری و زهکشی ایران %I انجمن آبیاری و زهکشی ایران %Z 2008-7942 %A فرح‌زا, محمد نوید %A نظری, بیژن %D 2020 %\ 06/21/2020 %V 14 %N 2 %P 414-425 %! واکاوی نیازهای آموزشی کشاورزان دارای سامانه آبیاری سطحی در راستای بهبود بهره‌وری آب (مطالعه موردی: استان قزوین) %K الگوی سه بعدی %K روش دلفی %K باغداران %K زارعین %K آموزش %R %X کمبود آب ناشی از رشد جمعیت، تغییرات اقلیمی، توسعه صنایع و مداخلات انسانی به یک بحران جدی، به‌خصوص در مناطق خشک و نیمه‌خشک تبدیل شده است. درصد عمده‌ای از اراضی کشاورزی در جهــان و ایران به ‌روش‌هـای سـطحی آبیـاری می‌شـوند. این پژوهش به منظور واکاوی نیازهای آموزشی کشاورزان دارای سامانه آبیاری سطحی در راستای بهبود بهره‌وری آب انجام شد. برای نیازسنجی آموزشی کشاورزان از الگوی سه‌بعدی کافمن، کوریگان و جانسون و روش دلفی استفاده گردید. میزان آگاهی کشاورزان نسبت به نیازهای آموزشی از سه دیدگاه "کشاورزان"، "صاحب‌نظران و مسئولان" و "مجریان فرآیند آموزشی" برای زارعین به ترتیب 23/1±31/3، 76/0±23/2 و 95/0±20/2 (از امتیاز کل 5) و برای باغداران به ترتیب 15/1±50/3، 80/0±27/2 و 81/0±36/2 حاصل شد. نتایج نشان داد، میزان دانش و آگاهی کشاورزان در اکثر نیازهای آموزشی به خصوص از دیدگاه صاحب‌نظران و مجریان آموزشی، کمتر از مقدار متوسط (امتیاز 3) است. پر اهمیت‌ترین نیازهای آموزشی بر اساس این سه دیدگاه به ترتیب مربوط به گویه‌های «مدیریت زمان مراحل مختلف آبیاری»، «تطبیق مدیریت مزرعه با نوع سامانه آبیاری» و «مدیریت مصرف آب در هنگام خشکسـالی و کم‌آبی» برای زارعین و «شیوه اصولی احداث باغ برای بهره‌وری بیشتر»، «آگاهی از انواع و مراحل مختلف اخذ تسهیلات» و «آشنایی با تبعات زیست‌محیطی استفاده از آب‌های نامتعارف» برای باغداران بود. یافته‌های این پژوهش اولویت‌های تعریف سرفصل‌ها و دوره‌های آموزشی برای کشاورزان دارای سامانه آبیاری سطحی را نشان داد. علاوه بر آموزش کشاورزان، باید بر ظرفیت‌سازی سازمان‌های موثر در آموزش کشاورزان نیز تمرکز و تاکید شود. %U https://idj.iaid.ir/article_110730_cf4d8f8b2725c934ef1d1fb2ecc0ed9b.pdf