%0 Journal Article %T ارزیابیِ روش‌هایی‌ برای استخراج معادلات نفوذ در آبیاری جویچه‌ای %J نشریه آبیاری و زهکشی ایران %I انجمن آبیاری و زهکشی ایران %Z 2008-7942 %A شیبانی, حسین %A محمدی, امید %A سلطانی, علیرضا %D 2022 %\ 07/23/2022 %V 16 %N 3 %P 472-484 %! ارزیابیِ روش‌هایی‌ برای استخراج معادلات نفوذ در آبیاری جویچه‌ای %K آبیاری جویچه‌ای %K تغییرات حجم ذخیره سطحی %K معادلات نفوذ %R %X در بسیاری از کشورهای توسعه یافته آبیاری سطحی با مدیریت صحیح و استفاده از روش‌های مناسب شرایط حاکم بر اراضی تحت آبیاری، راندمان کاربرد آب در حد آبیاری تحت فشار چه بسا بالاتر نیز بهره‌برداری شده است. دو عامل اصلی کاهش راندمان آبیاری، نفوذ عمقی و هدر رفت آب به صورت رواناب است. از جمله مهمترین پارامتر در بالابردن راندمان آبیاری و کاهش رواناب و نفوذ عمقی، اطلاع از شرایط حاکم بر نفوذ آب در طول زمان آبیاری است. در این پژوهش شش روش استخراج معادلة نفوذ در آبیاری جویچه‌ای، در مزرعة لورک دانشگاه صنعتی اصفهان بررسی شده و همچنین شدت تغییرات حجم ذخیره سطحی برآورد گردید. با انجام سه تکرار و پنج عملیات آبیاری جویچه‌ای و همچنین آزمایش استوانه‌های نفوذ، اطلاعات لازم شامل شکل جویچه، پیشروی، پسروی، شدت جریان ورودی-خروجی، و همچنین تغییرات نفوذ در شرایط استغراقی ساکن جمع‌آوری و نتایج در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی تحلیل گردید. بررسی فرآیند نفوذ معادلات مختلف در پنج بازة زمانی مورد بررسی نشان داد که از لحاظ آماری اختلاف معناداری در سطح یک درصد در برآورد متوسط نفوذ توسط این معادلات وجود دارد، بطوری که بیشترین متوسط نفوذ مربوط به معادلة موازنه حجم و کمترین آن مربوط به روش ورودی-خروجی بود. از طرف دیگر، مطابق با نتایج بدست آمده، کمترین خطاها (نزدیک به صفر) مربوط به معادلات تعدیل‌یافتة استوانه نفوذ می‌باشد. در حقیقت، این معادله‌ها، با توجه به تعدیلی که با لحاظ متوسط فرصت نفوذ و مقدار آب‌ نفوذیافتة اندازه‌گیری‌شده در آنها صورت گرفته، برای مدّت زمان انجام آزمایش‌ها (با متوسط فرصت نفوذ حدود یک ساعته) مقادیر بسیار نزدیکی به مقدار اندازه‌گیری شده در مزرعه بدست داده‌اند بطور کلی معادلات با ساختار توانیِ چندجمله‌ای مقدار نفوذ را بیشتر از معادلات با ساختار توانی برآورد کردند. نتایج این پژوهش نشان داد که انجام آزمایش‌های مزرعه‌ای نفوذ بایستی متناظر با شرایط کاربردی باشد. %U https://idj.iaid.ir/article_149107_862e4df6b3dba800f25ee2a961e7a4d1.pdf