%0 Journal Article %T نقش منابع آبی در مکان‌گزینی محوطه‌های دور‌ه ساسانی دشت سیستان %J نشریه آبیاری و زهکشی ایران %I انجمن آبیاری و زهکشی ایران %Z 2008-7942 %A فتحی سوگلی تپه, شبنم %A مرتضوی, مهدی %A موسی پور نگاری, فریبا %D 2022 %\ 09/23/2022 %V 16 %N 4 %P 712-726 %! نقش منابع آبی در مکان‌گزینی محوطه‌های دور‌ه ساسانی دشت سیستان %K دشت سیستان %K دوره ساسانی %K محیط جغرافیایی %K منابع آبی %R %X دشت سیستان از دیرباز به‌واسطۀ دارا بودن منابع آبی فراوان یکی از مناطق مهم استقرارگزینی انسان‌ها بوده‌است. به‌دنبال تهیۀ نقشه باستان‌شناسی ایران و در بررسی‌های روشمند دشت سیستان، محوطه‌های دوره ساسانی، شناسایی و موقعیت جغرافیایی آن‌ها ثبت شد. تا کنون مطالعۀ جامعی راجع به ارتباط میان منابع آبی و محوطه‌ها انجام نگرفته‌است، هدف کلی پژوهش حاضر؛ بررسی رابطۀ متقابل محوطه‌های دوره ساسانی و محیط طبیعی و به‌طور خاص، نحوۀ استقرارگزینی محوطه‌ها بر اساس مؤلفۀ آب است. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی- تاریخی انجام گرفته و برای نیل به مقصود از نرم‌افزار GIS استفاده شد. جهت دست‌یابی به اهداف پژوهش پس از مطالعه شرایط محیطی، شش متغیر شامل: شیب زمین، نوع منابع آبی، فاصله از منابع آبی، نوع خاک، زمین‌شناسی و وسعت محوطه‌ها بررسی شدند و نتایج، گویای نقش مؤثر منابع آب سطحی در مکان‌گزینی و وسعت محوطه‌ها است. قرارگیری منطقه روی مخروطه‌های دلتایی، موجب تغییر مسیر کانال‌های انشعابی رودخانه‌ها شده و موجب جابهجایی متعدد استقرارها می‌شد. منابع آبی فراوان، شیب ملایم و به تبع آن، سهولت سرازیری آب در دشت و ظرفیت ایجاد کانال‌های انشعابی جهت حفظ فاصلۀ مناسب از رودخانه و همچنین استقرار روی تراس رودخانه‌ای جهت دوری از خطر سیلاب از عواملی هستند که موجب می‌شدند سیستان، علی رغم فقدان سفره‌های آب زیرزمینی و وابستگی مردم به منابع آب سطحی تبدیل به یکی از مناطق جاذب جمعیت گردد. %U https://idj.iaid.ir/article_155366_cd15481894bd8b34562b86b1f0b66a48.pdf