TY - JOUR ID - 122319 TI - برآورد تبخیر-تعرق روزانه و هفتگی با استفاده از رویکردهای ترکیبی محاسبات نرم JO - نشریه آبیاری و زهکشی ایران JA - IDJ LA - fa SN - 2008-7942 AU - شهابی, سجاد AU - آذرپیرا, فریبا AU - برزکار, علی AD - گروه مهندسی آب، دانشکده مهندسی عمران و نقشه برداری، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته، کرمان، ایران AD - گروه مهندسی آب، دانشکده ی مهندسی عمران و نقشه برداری، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته، کرمان، ایران Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 14 IS - 5 SP - 1550 EP - 1561 KW - تبخیر-تعرق KW - جنگل تصادفی KW - مدل درخت M5 KW - موجک DO - N2 - از آنجا که بخش بسیار بزرگی از آب در دسترس به واسطه تبخیر-تعرق تلف می شود، برآورد دقیق آن در دوره های زمانی کوتاه مدت و بلندمدت حائز اهمیت می باشد. در این مقاله قابلیت رویکرد مدل درخت M5 و جنگل تصادفی (RF) به عنوان رویکردهای هوش مصنوعی و همچنین در ترکیب با فرآیند پیش پردازشگر موجک، جهت برآورد تبخیر-تعرق پتانسیل روزانه و هفتگی در ایستگاه سینوپتیک بابلسر بررسی گردید. با توجه به ساختار سری زمانی داده های ورودی، دو تابع موجک مادر کویفلت و دوبشی مرتبه ششم در سطوح تجزیه 3 تا 8 انتخاب شدند. به منظور ارزیابی مدل های ارائه شده از چهار شاخص ضریب همبستگی (R)، شاخص توافق (Ia)، ضریب ناش-ساتکلیف (NSE) و جذر متوسط مربعات خطا (RMSE) استفاده شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که با وجود این که کلیه مدل های منفرد، کارایی مطلوبی در مدلسازی تبخیر-تعرق دارند، استفاده از فرآیند پیش پردازش موجک، در تمامی موارد موجب ارتقای عملکرد مدل های منفرد شده و همچنین باعث می شود تا سناریوهای ورودی ساده تر هم نتایج مطلوب تری ارائه کنند. به عنوان مثال در سناریوی ورودی سوم (سرعت باد، دمای حداکثر، رطوبت نسبی و نقطه شبنم) استفاده از موجک دوبشی مرتبه ششم در سطح تجزیه 5 موجب شد تا ضریب همبستگی مدل روزانه از 0.908 به 0.928 ارتقا یافته و همزمان RMSE از 0.833 به 0.722 میلی متر در روز کاهش یابد. به طور مشابه استفاده از موجک مادر کویفلت مرتبه چهارم در سطح تجزیه 5 موجب شد تا در مدل هفتگی ضریب همبستگی از 0.948 به 0.961 افزایش یافته و میزان RMSE از 4.55 به 4 میلی متر در هفته کاهش یابد. از این رو این تحقیق، کارایی رضایتبخش هر دو رویکرد منفرد و ترکیبی در برآورد تبخیر-تعرق دوره های زمانی روزانه و هفتگی را نشان داد، با این وجود کاربرد رویکردهای ترکیبی موجب شد تا استفاده از پارامترهای هواشناسی ساده تر و در دسترس تر هم نتایج رضایتبخشی را ارائه کند. UR - https://idj.iaid.ir/article_122319.html L1 - https://idj.iaid.ir/article_122319_25a111ccc2c69b3e7194619f48f0732f.pdf ER -