TY - JOUR ID - 159929 TI - بررسی نظام حقوقی و بهره‌برداری حاکم برآب‌بندان‌های استان گیلان از دیدگاه کشاورزان بهره‌بردار JO - نشریه آبیاری و زهکشی ایران JA - IDJ LA - fa SN - 2008-7942 AU - معتمد, محمد کریم AU - رضایی, مجتبی AU - فیض خواه, محمد حسین AD - گروه اقتصاد کشاورزی دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان AD - موسسه تحقیقات برنج کشور سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رشت، ایران AD - دانشجوی کارشناسی ارشد توسعه روستایی دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 16 IS - 5 SP - 989 EP - 998 KW - نظام حقوقی KW - آب‌بندان KW - نگرش DO - N2 - آب‌بندان‌ها در واقع یک استخر ذخیره‌ی خاکی و بسیار بزرگی هستند که از خاک‌برداری یک محدوده، خاک‌ریزی و تحکیم آن با ایجاد دیواره و یا به‌صورت طبیعی به وجود می‌آیند. آب‌بندان‌های استان گیلان کاربرد چندمنظوره داشته و ضمن ذخیره‌ی آب کشاورزی برای شکار پرندگان و صید ماهی و غیره نیز کاربرد دارند. با توجه به اهمیت آب‌بندان‌ها، هدف کلی این تحقیق بررسی نظام حقوقی و بهره‌برداری حاکم برآب‌بندان-های استان گیلان از دیدگاه کشاورزان بهره‌بردار است. این پژوهش کاربردی، توصیفی –پیمایشی و ترکیبی کمی – کیفی از نوع طرح هم‏زمان زاویه‏بندی است. جامعه‌ی آماری پژوهش روستائیان بهره‌بردار آب‌بندان‌های شهرستان‌های صومعه‌سرا، فومن و شفت واقع در غرب استان گیلان هستند که به روش کاملاً تصادفی انتخاب شدند. جمع‌آوری داده‌های پژوهش از طریق مطالعه‌ی کتابخانه‌ای و بررسی میدانی انجام گرفت. پرسشنامه‌ی محقق‌ساخته ابزار اصلی جمع‌آوری اطلاعات مورد نیاز این تحقیق بود که روایی آن توسط ده نفر از اساتید دانشگاه وکارشناسان این حوزه انجام پذیرفت و پایایی آن با مقدار83/0 تأیید شد. مهم‌ترین یافته‌های پژوهش نشان داد، از نظر کشاورزان بهره‌بردار آب-بندان‌های استان گیلان در توسعه‌ی سطح زیر کشت برنج، افزایش درآمد سالیانه‌ی از سایر مشاغل (غیر از برنج‌کاری)، توسعه‌ی شغل فرعی بی‌تـأثیری بوده ولی در تأمین آب برنجکاری، مشارکت در تقسیم آب، ایجاد اشتغال و درآمد سالیانه‌ی برنج‌کاری، رضایت‌مندی کشاورزان بهره-بردار از شغل اصلی و فرعی، بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی کشاورزان بهره‌بردار تـأثیر داشته و رابطه‌ی بین این متغیرها معنی‌دار می‌باشد. همچنین مشخص شد ارتباط بین نگرش کشاورزان بهره‌بردار با متغیرهای مرتبط با نظام حقوقی بهره‌برداری حاکم بر آب‌بندان‌ها (نحوه‌ی تقسیم آب، رضایت‌مندی از نحوه‌ی تقسیم سایر محصولات جنبی آب‌بندان، رضایت‌مندی از حراست و حفاظت آب‌بندان و سیاست‌های دولت در تداوم حیات آب‌بندان‌ها) معنی‌دار و مثبت است. UR - https://idj.iaid.ir/article_159929.html L1 - https://idj.iaid.ir/article_159929_87f550e8ac69395a036afd85767b52f3.pdf ER -