TY - JOUR ID - 55273 TI - مقایسه کارایی بیوچار و ورمی‌کمپوست باگاس نیشکر در حذف نیترات از آب‌های آلوده و تعیین شرایط بهینه فرایند جذب JO - نشریه آبیاری و زهکشی ایران JA - IDJ LA - fa SN - 2008-7942 AU - دیوبند هفشجانی, لاله AU - هوشمند, عبدالرحیم AU - ناصری, عبدعلی AU - سلطانی محمدی, امیر AU - عباسی, فریبرز AD - دانشجوی دکتری آبیاری و زهکشی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز ، اهواز، ایران AD - دانشیار گروه آبیاری و زهکشی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران AD - استاد گروه آبیاری و زهکشی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران AD - استادیار گروه آبیاری و زهکشی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران AD - عضو هیات علمی موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران. Y1 - 2016 PY - 2016 VL - 10 IS - 1 SP - 104 EP - 116 KW - باگاس نیشکر KW - بیوچار KW - حذف KW - نیترات KW - ورمی کمپوست DO - N2 - وجود نیترات در منابع آبی یکی از مهم­ترین نگرانی­های جهانی محسـوب می­شود، بنابراین استفاده از جاذب­های ارزان­قیمت همچون بیوچار و ورمی­کمپوست به عنوان راهکاری در جهت حفاظت محیط زیست و مدیریت بقایای گیاهی از اهمیت زیادی برخوردار است. این پژوهش با هدف مقایسه کارایی بیوچار و ورمی­کمپوست باگاس نیشکر در کاهش نیترات از آب­های آلوده و بهینه­سازی فرایند حذف انجام شد. پس از تهیه بیوچار و ورمی­کمپوست باگاس نیشکر و تعیین خصوصیات مختلف آن­ها، اثر تغییر پارامتر­های اسیدیته اولیه محلول (2 تا 11)، مقدار جاذب (1 تا 10 گرم بر لیتر)، دمای محلول (10، 22 و 30 درجه سلسیوس)، وجود یون­های رقیب (فسفات، سولفات، کربنات و کلر) و زمان تماس (0 تا 180 دقیقه) بر فرایند جذب مورد بررسی قرار گرفت. سپس مدل­های مختلف سینتیک و ایزوترم جذب به داده­های آزمایشگاهی برازش داده شدند. نتایج نشان داد که اسیدیته بهینه (نهایی) محلول برای حذف نیترات توسط بیوچار و ورمی­کمپوست باگاس نیشکر به ترتیب برابر 64/4 و 78/3 بود و مقدار بهینه جاذب برابر 2 گرم بر لیتر به دست آمد. از میان آنیون­های رقیب، کربنات و کلر به ترتیب بیش­ترین و کم­ترین تأثیر را بر کاهش حذف نیترات داشتند و افزایش دما موجب افزایش کارایی حذف نیترات گردید. هم­چنین زمان تعادل حذف نیترات توسط بیوچار 60 دقیقه و توسط ورمی­کمپوست 120 دقیقه بود. حذف بیش­تر نیترات در شرایط بهینه توسط بیوچار (7/73 درصد) نسبت به ورمی کمپوست (48 درصد) ناشی از سطح ویژه، مقدار کربن و ظرفیت تبادل آنیونی بالاتر بیوچار نسبت به ورمی­کمپوست بود. از بین مدل­های سینتیک و ایزوترم، مدل سینتیک هو و همکاران و ایزوترم لانگمویر بهترین برازش را بر داده­های آزمایشگاهی داشتند.  UR - https://idj.iaid.ir/article_55273.html L1 - https://idj.iaid.ir/article_55273_a110400d5ad3d962f3664ed8f9ce4fcb.pdf ER -