TY - JOUR ID - 55664 TI - تعیین حریم حفاظتی چاه‌های آب شرب با استفاده از مدل شبیه‌ساز آب زیرزمینی (مطالعه موردی: دشت زرین‌گل) JO - نشریه آبیاری و زهکشی ایران JA - IDJ LA - fa SN - 2008-7942 AU - ابارشی, فرزانه AU - مفتاح هلقی, مهدی AU - رحیمیان, مهدی AD - کارشناس ارشد مهندسی منابع آب AD - دانشیار گروه مهندسی آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران AD - کارشناس ارشد آب منطقه‌ای سمنان، سمنان، ایران Y1 - 2014 PY - 2014 VL - 8 IS - 3 SP - 556 EP - 568 KW - حریم حفاظتی چاه KW - آلودگی KW - دشت زرین‌گل KW - MODPATH DO - N2 - تعیین حریم حفاظتی چاه­های شرب روشی مؤثر جهت حفاظت و مدیریت منابع تأمین­کننده آب می­باشد و اهمیت به­سزایی در سلامت و بهداشت عمومی دارد. لذا این پژوهش با هدف تعیین محدوده حفاظتی جهت جلوگیری و پیشگیری از آلودگی چاه­های آب شرب، به وسیله ترسیم یک محدوده در اطراف چاه با استفاده از مدل ریاضی و ممانعت از توسعه و ایجاد منابع آلودگی در داخل این محدوده صورت پذیرفته است. از این­رو به­منظور ترسیم حریم حفاظتی 46 حلقه چاه­ شرب موجود در دشت زرین­گل در استان گلستان از نرم­افزار GMS7.1 استفاده شد. برای این منظور پس از تهیه مدل مفهومی منطقه مطالعاتی، با هدف تعیین ضرایب هیدرودینامیکی آبخوان، مدل­سازی در دو حالت ماندگار و غیرماندگار انجام شد. در حالت ماندگار کالیبراسیون در یک دوره یک ماهه و در حالت غیرماندگار به مدت 5 سال با تنش­های فصلی انجام شد. پس از اطمینان از صحت مدل تهیه شده، به­منظور تعیین حریم حفاظتی چاه­های آب شرب از برنامه مکان­یابی ذره­ای MODPATH استفاده گردید. پس از تهیه حریم­های حفاظتی با زمان­های سیر 1، 2، 3 و 5 ساله برای چاه­های فوق­الذکر، تأثیر پارامترهای مختلف بر روی شکل و چگونگی گسترش حریم حفاظتی، مورد بحث و بررسی قرار گرفت. براساس نتایج حاصل از تحقیق معلوم گردید که مؤثرترین عامل در تعیین شکل و حریم حفاظتی یک چاه، جهت جریان و گرادیان هیدرولیکی می­باشد. به­طوری­که، افزایش گرادیان هیدرولیکی سبب نازکی و کشیدگی حریم حفاظتی می‌گردد. میزان دبی پمپاژ نیز از دیگر عوامل مؤثر بر حریم حفاظتی می­باشد. به­گونه‌ای که با افزایش میزان برداشت از چاه، عرض حریم حفاظتی افزایش یافته و تأثیر چندانی در طول حریم ندارد. پارامترهای دیگر از قبیل هدایت هیدرولیکی آبخوان، میزان برداشت و... در مراتب بعدی قرار می­گیرند. UR - https://idj.iaid.ir/article_55664.html L1 - ER -