TY - JOUR ID - 76519 TI - ارائه معادله عمومی جهت پیشروی آب در نوار JO - نشریه آبیاری و زهکشی ایران JA - IDJ LA - fa SN - 2008-7942 AU - چاری, محمد مهدی AU - داوری, کامران AU - قهرمان, بیژن AU - ضیایی, علی نقی AD - دانشجوی دوره دکتری آبیاری و زهکشی، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد AD - استاد گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد AD - دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد Y1 - 2017 PY - 2017 VL - 11 IS - 2 SP - 163 EP - 180 KW - آبیاری نواری KW - مقیاس‌سازی KW - نفوذ DO - N2 - جهت ارزیابی آبیاری نواری از داده­های پیش­روی آب در نوار استفاده می­گردد.با توجه به متغیر بودن نوع خاک و هم­چنین شرایط اولیه و مرزی در آبیاری نواری،سرعت پیش­روی آب در نوار­های مختلف بسیار متفاوت می­باشد. روش مقیاس­سازی به عنوان ابزاری جهت کاهش داده­های اندازه­گیری در مسایل آب و خاک مورد استفاده قرار می­گیرد.هدف ازاین پژوهش ارایه رابطه­ای یکتا و مستقل از شرایط اولیه و مرزی خاک، جهت پیش­روی آب در نوار با استفاده از مقیاس سازی است. برای این منظورآبیاری نواری با استفاده از مدل موج سینماتیک و کاربرد رابطه نفوذ فیلیپ دو جمله­ای برای مولفه­ی نفوذ، حل گردید. سپس با تعریف عوامل مقیاس که مفهوم فیزیکی داشتند اقدام به مقیاس­سازی آبیاری نواری برای مسیر پیش­روی گردید. از آنجا که منحنی­های پیش­روی مقیاس­شده به رابطه­ی مشخصی میل می­کردند در نتیجهرابطه­های توانی، نمایی و سهمی شکل جهت پیشرفت آب در نوار ارایه گردید. رابطه­های به دست آمده با استفاده از مقیاس­سازی با رابطه بیلان حجمی، برای 25 نوار مختلف مورد ارزیابی قرار گرفت.جهت ارزیابی از چهار شاخص آماری ضریب تبیین (R2)، توزیع نسبت به خط 45 درجه (λ)، درصد متوسط خطای پیش­بینی مدل (Er) و درصد متوسط خطای نسبی مدل (Ea) استفاده گردید. نتایج نشان داد مدل توانی با 893/0R2=، 003/1=λ، 9/0=Er و 76/13=Ea بهتر از دو مدل دیگر بدست آمده از مقیاس­سازی منحنی پیش­روی را پیش­بینی می­کند.در مقایسه با رابطه بیلان حجمی، رابطه توانی دارای دقت بیش­تر بود.شکل ساده رابطه و عدم وابستگی به نوع خاک موجببرتری روش ارایه گردیده نسبت به پژوهش­های پیشین در این رابطه می­باشد. UR - https://idj.iaid.ir/article_76519.html L1 - https://idj.iaid.ir/article_76519_94cf4ab57818a99645197bdc2c61ce8f.pdf ER -