2024-03-29T05:48:38Z
https://idj.iaid.ir/?_action=export&rf=summon&issue=6800
نشریه آبیاری و زهکشی ایران
2008-7942
2008-7942
1394
9
6
بررسی اثر افزودن کود بر ضریب گیاهی، رشد ریشه و اندام هوایی ذرت علوفهای
محمد
قربانیان
عبدالمجید
لیاقت
حمیده
نوری
به منظور بررسی اثر افزودن کود بر ضریب گیاهی، عملکرد اندام هوایی و صفات ریشهای ذرت آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تیمار بدون افزودن کود و افزودن یک و دو درصد کود به خاک در سه بافت خاک لوم رسی سیلتی، لوم و لوم شنی و در سه تکرار در مزرعه آزمایشی در بخش جی و قهاب شهرستان اصفهان به اجرا در آمد. به منظور تعیین تبخیر-تعرق گیاه مرجع از روش تشت تبخیر و جهت تعیین تبخیر-تعرق واقعی از روش بیلان حجمی آب خاک با استفاده از میکرولایسیمتر زهکشدار استفاده گردید. نتایج این تحقیق نشان میدهد که افزودن کود به خاک موجب افزایش ضریب گیاهی ذرت در همه مراحل رشد بجز مرحله ابتدایی رشد گیاه میشود. بیشترین و کمترین تاثیر افزودن کود بر افزایش ضریب گیاهی مرحله میانی رشد ذرت به ترتیب 8/37 درصد در خاک لوم با افزودن دو درصد کود و 3/18 درصد در خاک لوم شنی با افزودن دو درصد کود بدست آمد. همچنین نتایج این تحقیق نشان داد که افزودن کود به خاک در هر سه نوع خاک موجب افزایش معنیدار صفات اندام هوایی (وزن تر و خشک کل اندام هوایی، وزن خشک برگ، ساقه و بلال، ارتفاع گیاه و فاصله گرهها) ذرت می شود لیکن بر صفات ریشهای ذرت تاثیر معنیداری نداشت. بیشترین افزایش وزن تر و خشک اندام هوایی ذرت در خاک لوم به ترتیب برابر 3/46 و 2/55 درصد با افزودن دو درصد کود به خاک بود.
بافت خاک
تبخیر-تعرق
مراحل رشد ذرت
وزن خشک
2016
02
20
842
853
https://idj.iaid.ir/article_55171_918315100d269d39b30831935e0432fe.pdf
نشریه آبیاری و زهکشی ایران
2008-7942
2008-7942
1394
9
6
کاربرد مدل Mike3 در شبیهسازی جریان گل آلود در مخازن سدها (مطالعه موردی: مخزن سد سفیدرود)
نفیسه
ترکمانزاد
بایرامعلی
محمدنژاد
جواد
بهمنش
یکی از عوامل رسوبگذاری مخازن سدها جریانهای گلآلود است که با افزایش غلظت رسوبات معلق در رودخانههای ورودی، وارد مخازن سدها شده و ظرفیت آب مخازن و عمر مفید سدها را کاهش میدهند. گشودن دریچههای تحتانی سد روش متداول تخلیه این جریانها میباشد. در انجام این عملیات اطلاع از نحوه حرکت و زمان رسیدن این جریان ها به بدنه سد در مدیریت بهینه زمان باز و بسته شدن دریچهها نقش مهمی دارد. در این تحقیق، پیشروی جریان گلآلود در مخزن سد سفیدرود با مدل Mike3 در حالت مشبندی نامنظم شبیهسازی شد. نتایج نشان داد که با شروع سیلاب، اولین زبانههای جریان گلآلود از طریق شاخه شاهرود سریعتر به سد رسیده و زمان باز شدن دریچهها را تعیین میکند و معیار واسنجی مدل در نظر گرفته شد. بررسی پروفیل غلظت رسوبات معلق در مقاطع عرضی نشان داد که حداکثر غلظت در عمق اتفاق می افتد و با پیشروی به سمت سطح آب کاهش مییابد و غلظت رسوبات در جریان گلآلود ورودی از طریق رودخانههای قزل اوزن و شاهرود به ترتیب kg/m3 11/10 و kg/m3 52/12 میباشد و با رسیدن به سد تا kg/m3 93/3 کاهش مییابد. نتایج پروفیل غلظت رسوبات معلق حاصل از مدل عددی با دادههای میدانی در سه مقطع عرضی مقایسه شد و اعتبارسنجی مدل انجام گرفت. مقادیر بالای ضریب تبیین و مقادیر کمتر شاخصهای خطا، نشان از توانایی مدل در شبیهسازی جریان گل آلود در مخزن سد سفیدرود دارد.
جریانهای گل آلود
رسوبگذاری مخازن
سد سفیدرود
شبیهسازی عددی
2016
02
20
854
870
https://idj.iaid.ir/article_55172_f72e8750c4025aa1bb1be83ea99c989b.pdf
نشریه آبیاری و زهکشی ایران
2008-7942
2008-7942
1394
9
6
آنالیز روشهای برآورد نفوذپذیری خاک در اراضی آبیاریشده با پساب شهری تصفیهشده
نصیر
روشناس
فاطمه
کاراندیش
سیدمحمود
طباطبایی
علیرضا
حسناقلی
سلمان
شریف آذری
کیفیت آب آبیاری از جمله مهمترین عوامل مؤثر بر میزان نفوذپذیری خاک میباشد. نظر به استفاده گسترده از پسابهای شهری در کشاورزی فاریاب در سالهای اخیر، تخمین میزان نفوذپذیری با استفاده از روش مناسب در مزارع تحت آبیاری با این منابع آبی، امری ضروری در راستای اعمال صحیح مدیریت آبیاری میباشد. لذا در این پژوهش، معادلههای فیلیپ، کاستیاکف، کاستیاکف-لوئیس، گرین امپت، هورتن، سازمان حفاظت خاک آمریکا (SCS) و مدلهای رگرسیون خطی در تخمین میزان نفوذپذیری ارزیابی شد. آزمایشهای لازم در 190 هکتار از اراضی تحت کشت گندم با شش کلاس بافت خاک رسسیلتی، لومرسی، لومشنی، لوم، شنلومی و لومرسیسیلتی انجام شد. آبیاری در این اراضی با استفاده از پساب تصفیه شده با قدمتی فراتر از 10 سال انجام میشود. کل منطقه به پیکسلهایی با ابعاد 150 در 150 مترمربع تقسیم شد و میزان نفوذ تجمعی در مرکز هر پیکسل با استفاده از استوانههای مضاعف تعیین شد. علیرغم وجود ارتباط معنیدار بین مقایر هدایت الکتریکی، درصد شن، رس، سیلت، سدیم تبادلی و چگالی ظاهری، نتایج برآورد مقادیر نفوذ تجمعی با توابع انتقالی رضایتبخش نبود. مدل کاستیاکف و هورتن بهترین عملکرد را در بافت رسسیلتی داشتند در حالیکه سایر مدلها برای بافت لوم-رسی-سیلتی مقادیر واقعبینانهتری ارایه دادند. مدل گرین-امپت و کاستیاکف با مجذور مربعات خطا و خطای انحراف به ترتیب برابر با 16/0 و 57/0 سانتیمتر و 03/0- و 04/0 سانتیمتر و ضریب کارایی بهترتیب برابر با 74/0 و 78/0، بیشترین انطباق را با دادههای مشاهدهای نفوذ تجمعی داشتند. براساس نتایج، استفاده درازمدت از فاضلاب تصفیهشده، موجب تجمع بیش از حد مجاز نمک و سدیم در لایههای سطحی خاک و در نتیجه، کاهش چشمگیر نفوذپذیری در تمام بافتهای مورد بررسی در اراضی تحت آبیاری با فاضلاب شهری زابل شد.
توابع انتقالی
سدیم تبادلی
گندم
فاضلاب
معادلههای نفوذ
2016
02
20
871
882
https://idj.iaid.ir/article_55174_322101422aa958388b1a337fd2e111b8.pdf
نشریه آبیاری و زهکشی ایران
2008-7942
2008-7942
1394
9
6
بهرهگیری از راهبرد تقسیم خطای رقوم سطح آب در بهرهبرداری کانال اصلی آبیاری بهمنظور تحویل عادلانه آب در شرایط کمآبی
سید مهدی
هاشمی شاهدانی
سونیا
صادقی
امین
کانونی
این مقاله به بررسی عملکرد سامانه کنترل خودکار مرکزی با بهرهگیری از راهبرد اختلاف خطای رقوم سطح آب، بهمنظور بررسی توزیع عادلانه آب در کانال اصلی آبیاری در شرایطی است که میزان آب ورودی به کانال کمتر از میزان تقاضا در کانال است. سامانه کنترل طراحی شده در این تحقیق برای گزینههای بهرهبرداری در شرایط کمآبی، بهرهبرداری در شرایط معمول و تغییرات ناگهانی در برداشت آب مورد آزمون قرار گرفت و شاخصهای ارزیابی عملکرد در طول شبیهسازی اندازهگیری شدند. نتایج تحقیق حاکی از بهرهبرداری مطلوب تمامی بازههای کانال توسط سامانه کنترل خودکار طراحی شده در دو گزینه بهرهبرداری در شرایط معمول و شرایط تغییرات ناگهانی بودند. در شرایط کمآبی میزان آب تامین شده کمتر از میزان کل تقاضا در طول کانال میباشد. در این شرایط کنترلگر به صورت قابل قبولی اقدام به توزیع خطای ناشی از کمبود آب در طول کانال نموده به صورتی که شاخص بهرهبرداری عدالت برای هر ۱۳ بازه کانال بین ۱۵/۰ تا ۱۸/۰ به دست آمد. نتایج بدست آمده حاکی از عملکرد قابل سامانه بهرهبرداری کانال اصلی با بهرهگیری از راهبرد بهرهبرداری اختلاف خطای رقوم سطح آب در توزیع عادلانه آب بین مصرفکنندگان بالادستی و پاین دستی در طول کانال آبیاری میباشد.
بهرهبرداری کانال اصلی آبیاری
توزیع عادلانه آب
سامانه کنترل خودکار
کنترلگر سراسری مرتبه دوم خطی
2016
02
20
883
892
https://idj.iaid.ir/article_55177_d7fdbb2aa1ea4b2aa6b68324f106e60c.pdf
نشریه آبیاری و زهکشی ایران
2008-7942
2008-7942
1394
9
6
ارزیابی معادلههای تجربی برآورد تبخیر-تعرق پتانسیل برای اقلیمهای خشک و نیمهخشک استان فارس
مصطفی
گرجی
محمود
رائینی سرجاز
برآورد درست تبخیر-تعرق پتانسیل برای برنامهریزی نیاز آبی گیاهان در بوم سامانههای طبیعی و کشاورزی و گزینش یک روش مناسب از اهمیت فراوانی برخوردار است. بنابراین هدف این پژوهش بهگزینی روش برآورد تبخیر-تعرق پتانسیل در اقلیمهای خشک و نیمهخشک استان فارس است. برای این منظور از معادله فائو پنمن-مانتیت به عنوان روش معیار استفاده و سپس کارایی و توان برآورد روشهای تجربی (هارگریوز-سامانی، جنسن-هیز، مککینگ، تورنت وایت، تورک و بلانی-کریدل) نسبت به آن در دو ایستگاه شیراز و لار بررسی شد. پس از گزینش بهترین روش تجربی برای برآورد تبخیر-تعرق پتانسیل، مقدار تبخیر-تعرق ماهانه همه ایستگاههایِ برگزیده برآورد شد. سرانجام پراکنش مکانی تبخیر-تعرق برآورد شده استان تعیین شد. یافتههای این پژوهش نشان داد که در میان روشهای تجربی، روش هارگریوز-سامانی، با همبستگی (96/0 r ≥ ) و همخوانی بالا با دادههای برآوردی معادله فائو پنمن-مانتیت، در هر دو اقلیم خشک و نیمهخشک، بهعنوان روشِ تجربی مناسب شناخته شد. نقشه پراکنش مکانی تبخیر-تعرق پتانسیل نمایشگر آن است که توان تبخیرکنندگی هوا از جنوب و جنوب شرقی استان بهسوی شمالی و شمال شرقی کاهش مییابد، و این توان در فصلهای گرم بسیار بیشتر از فصلهای خنک است
استان فارس
پهنهبندی مکانی ETo
فائو پنمن-مانتیت
هارگریوز-سامانی
2016
02
20
893
904
https://idj.iaid.ir/article_55178_cd0a205ea969c42f2327fd41cd3a2935.pdf
نشریه آبیاری و زهکشی ایران
2008-7942
2008-7942
1394
9
6
تجزیه و تحلیل غیرخطی سری زمانی دمای حداکثر روزانه در ایستگاه کرمان بر مبنای نظریهی آشوب
امیر
اسلامی
بیژن
قهرمان
پیمان
اسلامی
علینقی
ضیایی
برای شناسایی پویایی هر سیستم نیاز است رفتار غیرخطی آن بر مبنای الگوریتمهای خاصی مانند نظریهی آشوب بررسی گردد. شناخت رفتار غیرخطی پارامتری مانند دمای هوا که جزئی کلیدی، از هر مدل نظری آب و هوا میباشد، از اهمیتی خاص برخوردار است. در این تحقیق رفتار غیر خطی سری زمانی 25 ساله دمای حداکثر روزانه در ایستگاه کرمان با استفاده از نظریهی آشوب مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. بر این اساس، پارامترهای مورد نیاز برای بازسازی فضای فاز، زمان تأخیر و بُعد نشاننده، به ترتیب 82 روز و 7 روز محاسبه شدند. همچنین نتایج حاصله حاکی از وجود آشوب در این سری زمانی بود. بطوریکه بُعد همبستگی و حداکثر نمای لیاپانف به ترتیب 78/2 و 0149/0 بدست آمدند.
بُعد نشاننده
دمای هوا
رفتار غیرخطی
فضای فاز
زمان تأخیر و نظریهی آشوب
2016
02
20
905
917
https://idj.iaid.ir/article_55180_ec067467ef200c4d847860564cb5cb47.pdf
نشریه آبیاری و زهکشی ایران
2008-7942
2008-7942
1394
9
6
تعیین عمقهای آستانهای آب آبیاری برای تولید مرکبات در مناطق مرطوب ایران
هرمز
عبادی
محمود
رائینی سرجاز
محمدعلی
غلامی سفیدکوهی
برای بهرهبرداری بهینه از منابع آب و پایداری تولید مرکبات در شمال ایران لازم است کمآبیاری با ملاحظات اقتصادی همراه باشد. هدف این پژوهش تعیین عمقهای آستانهای آب آبیاری برای کسب درآمد خالص بیشینه در شرایط محدودیت زمین و آب بود. بدین منظور آزمایشی روی پرتقال تامسون ناول با پایه فلائینگ دراگون و تحت آبیاری قطرهای در رامسر انجام شد. تیمارها در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی پنج سطح آبیاری 40، 60، 80، 100 و 120 درصد نیاز آبیاری بود. عمقهای آستانهای آب آبیاری با استفاده از روش انگلیش تعیین شد. مقایسه میانگینها نشان داد که اختلاف عملکرد درختان در بین سطوح آبیاری 80، 100 و 120 درصد و نیز بین 60 و 80 درصد معنیدار نیست. روابط بین عملکرد و هزینه با آب مصرفی به ترتیب توابع چند جملهای درجه دوم و خطی بهدست آمد. عمق آب آبیاری در حالات عملکرد بیشینه (8/199میلیمتر) تفاوت کمی (یک درصد) با عمق آب در حالت محدودیت زمین داشت و بهمین دلیل بیشترین درآمد خالص در واحد سطح که از ایندو عمق بدست آمد، تفاوت کمی با هم داشتند. با کاربرد عمق آب در حالت محدودیت آب (1/127 میلیمتر) مصرف آب 36 درصد کاهش یافت و در نتیجه بهرهوری آب (2/19 کیلوگرم بر مترمکعب) 8/41 درصد و درآمد خالص بهازای واحد حجم آب 23 درصد افزایش یافت. همچنین با این مقدار آب میتوان 57 درصد سطح زیر کشت را افزایش داد. بنابراین در شرایطی که زمین مهمترین عامل محدودکننده تولید مرکبات است و هیچگونه محدودیت کیفی و کمی منابع آب وجود ندارد، مناسبترین عمق آب آبیاری از نظر اقتصادی 198 میلیمتر و در شرایط محدودیت منابع آب 127 میلیمتر است.
بهرهوری آب
تابع تولید
کمآبیاری
2016
02
20
918
926
https://idj.iaid.ir/article_55181_07d51b3b232cd91dedc2f859e40ff3e4.pdf
نشریه آبیاری و زهکشی ایران
2008-7942
2008-7942
1394
9
6
تأثیر میزان آب مصرفی و روشهای کاشت بر عملکرد و کارآیی مصرف آب در ارقام تجاری سیبزمینی (مطالعه موردی: ایستگاه تحقیقاتی کبوترآباد اصفهان)
علیرضا
مأمن پوش
محسن
حیدری سلطان آبادی
محسن
دهقانی
یکی از اصول استفاده بهینه از آب در بخش کشاورزی، افزایش کارآیی مصرف آب از طریق کاربرد روشهای مناسب کاشت و ارقام مقاوم به کم آبیاری میباشد. این تحقیق بهمنظور بررسی تأثیر میزان آب مصرفی و روشهای کاشت بر عملکرد و کارایی مصرف آب ارقام سیبزمینی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی کبوترآباد اصفهان اجرا شد. بدین منظور با استفاده از طرح کرتهای دوبار خرده شده بر پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار، اثر روشهای کاشت یک ردیفه و دو ردیفه شیاری به عنوان کرتهای اصلی، میزان آب مصرفی در روش جویچهای شامل 60، 80 ، 100 و120 درصد نیاز خالص آبیاری به عنوان کرتهای فرعی و ارقام سیبزمینی شامل سانته، مارفونا و آریندا بهعنوان کرت فرعی بر عملکرد محصول و کارآیی مصرف آب مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج آزمایش نشان داد که در هر دو سال مورد تحقیق، تیمارهای آبیاری 100 و120درصد نیاز خالص آبیاری بیشترین عملکرد سیبزمینی را به خود اختصاص دادند. مقایسه میانگین اثر روشهای کاشت بر تولید محصول نشان داد که در هر دو سال انجام آزمایش، کشت دو ردیفه نسبت به کشت یک ردیفه عملکرد بالاتری داشت در حالی که عملکرد محصول تحت تأثیر رقم سیبزمینی قرار نگرفت. در سال اول بیشترین و کمترین کارآیی مصرف آب به ترتیب با آبیاری به میزان 60 درصد نیاز خالص آبیاری و آبیاری به میزان 80 درصد نیاز خالص آبیاری مشاهده شد. در سال دوم اجرای آزمایش، تیمار آبیاری 60 درصد نیاز خالص آبیاری و 100 درصد نیاز خالص آبیاری، بیشترین کارآیی مصرف آب و تیمار120 درصد نیاز خالص آبیاری، کمترین کارآیی مصرف را به خود اختصاص داد. به موجب این تحقیق، در مناطق با شرایط مشابه، آبیاری سیبزمینی با 100 درصد نیاز آبی، بیشترین عملکرد و کارآیی مصرف آب را به دنبال خواهد داشت. در صورت کمبود منابع آب، بیشترین کارآیی مصرف در آبیاری سیبزمینی با 60 درصد نیاز آبی به دست خواهد آمد. در هر دو حالت، کشت دو ردیفه نسبت به یک ردیفه ارجحیت دارد.
آبیاری جویچهای
ارقام سیب زمینی
رژیم آبیاری
کارآیی مصرف آب
کشت یک ردیفه و دو ردیفه
2016
02
20
927
936
https://idj.iaid.ir/article_55182_029a5b013c1d09b6d2b46b9516f9b85c.pdf
نشریه آبیاری و زهکشی ایران
2008-7942
2008-7942
1394
9
6
مقایسه تبخیر و تعرق مرجع روزانه محاسبهشده و واقعی در شرایط گلخانهای در اقلیم نیمهخشک
سعید
اکبری فرد
بهرام
بختیاری
محمد
محمد میرحبیبی
عباس
رضایی استخروئیه
این مطالعه بهمنظور مقایسه مقدار حقیقی تبخیر و تعرق گیاه مرجع (چمن) با مقدار برآورد شده از روشهای محاسباتی در گلخانهای واقع در پنج کیلومتری شهرستان ماهان (در جنوب استان کرمان) با ارتفاع ۱۸۸۰ متر از سطح دریا اجرا شد. دادههای هواشناسی شامل دماهای تر و خشک، میانگین روزانه دما، رطوبت نسبی، تشعشع خورشید و ساعات آفتابی از ۲۲ آبان 1390 تا سوم فروردینماه 1391 در محیط گلخانه برداشت شد. همچنین مقدار حقیقی تبخیر و تعرق مرجع توسط دو عدد میکرولایسیمتر اندازهگیری گردید. تعداد 12 مدل بهمنظور محاسبه تبخیرتعرق مرجع مورد توجه قرار گرفت. علاوه بر این، میزان تبخیر توسط تشت تبخیر کوچک نیز در محیط گلخانه اندازهگیری گردید. نتایج نشان داد که از بین روشهای موردبررسی، روش فائو-24 تابشی با ضریب همبستگی (r) 65/0، ریشه میانگین مربع خطا (RMSE)81/0، شاخص توافق (d) 8/0 و همچنین میانگین مطلق خطا (MAE) 65/0، مناسبترین مدل در شرایط گلخانهای در این اقلیم بوده است. روش مککلود با ضریب همبستگی (r) 11/0، ریشه میانگین مربع خطا (RMSE) 32/3، شاخص توافق (d) 32/0 و همچنین میانگین مطلق خطا (MAE) 16/3 اختلاف معنیداری را در مقایسه با مقادیر میکرولایسیمتری در داخل گلخانه داشته است.
تشت تبخیر
گلخانه
چمن
میکرولایسیمتر
2016
02
20
937
947
https://idj.iaid.ir/article_55183_2b693460790c613a0777d9565d086634.pdf
نشریه آبیاری و زهکشی ایران
2008-7942
2008-7942
1394
9
6
برآورد میزان نشت آب در کانالهای آبیاری پوشش شدهی شهرستان مرودشت با استفاده از مدلهای SEEP/W و MSEEP
حامد
آذری فرد جهرمی
محمدعلی
شاهرخ نیا
صمد
سنایی جهرمی
بررسی نشت از کانالهای آبیاری به دلیل تلفات آب، تنزل کیفیت اراضی و تهدید محیط زیست همواره مورد توجه محققین بوده است. ترکهای ایجاد شده در پوشش بتنی کانالها، یکی از دلایل اتلاف آب و کاهش راندمان انتقال آب میباشد. در این مطالعه، میزان نشت از سه کانال پوشش شده واقع در منطقه مرودشت استان فارس، با استفاده از روش حوضچهای، مدلهای نرمافزاری SEEP/W و MSEEP و معادلات تجربی برآورد و مقایسه گردید. نتایج حاصل از مدلهای SEEP/W و MSEEP با نتایج روش حوضچهای اختلاف معنیداری نداشت. درکانال اول مدل SEEP/W با خطای 3/11 درصد و در کانال دوم و سوم مدل MSEEP بهترتیب با خطای 8/16 و 6/12 درصد میزان نشت را نزدیکتر به روش حوضچهای برآورد نمود. در نهایت با استفاده از نتایج بهدست آمده از روش حوضچهای، معادلات تجربی نشت برای منطقه مورد مطالعه واسنجی شدند. قبل از واسنجی، نتایج روش میسرا در کانال اول و سوم با خطای 9 و 1/37 درصد اختلاف معنیداری با روش حوضچهای نشان نداد. نتایج سایر معادلات تجربی با نتایج روش پایه در همه کانالها معنیدار شد. در بین روابط تجربی اصلاح شده، در کانال اول و سوم، معادله پنجاب هند با خطای 4/8 و 1/26 درصد و در کانال دوم روش میسرا با خطای 0/15 درصد، تخمین بهتری از میزان نشت آب نسبت به روش حوضچهای داشت.
پوشش بتنی
کانال آبیاری
مدلهای نشت
مرودشت
2016
02
20
948
959
https://idj.iaid.ir/article_55185_abc724c3c09d7615c4e0e9d4b9f70820.pdf
نشریه آبیاری و زهکشی ایران
2008-7942
2008-7942
1394
9
6
معرفی مدل توسعه یافته KDW-VG و بررسی کارایی آن در شبیهسازی عددی جریان ترجیحی آب در خاک
مصطفی
مرادزاده
هادی
معاضد
سعید
برومند نسب
محمد رضا
خالدیان
جریانهای ترجیحی سریع در خلل و فرج درشت خاک، مانند سوراخ و کانالهای زیرزمینی که با فعالیت کرمها و یا رشد ریشه گیاهان به وجود میآید، رخ میدهند. برای پیشبینی روند و توضیح این نوع جریانها در خاک، دی پترو و همکاران (2003)، مدل موج سینماتیک، انتشار (4KDW) را توسعه و پیشنهاد دادند. نامبردگان این مدل را با اضافه کردن ترم انتشار به معادله موج سینماتیک (5KW) که به شدت تودهای است و توسط جرمن در سال 1985 ارائه شده بود، توسعه دادند (Di pietro et al., 2003)، (German., 1985). فرضهای اساسی این مدل، این است که فلاکس جریان به تنهایی تابعی از مقدار آب متحرک است. ولی در مدل موج سینماتیک، انتشار با اضافه شدن بخش انتشار به معادله قبلی،فرض میشود که فلاکس جریان یک تابع غیر خطی از مقدار آب متحرک و مشتق اول آن نسبت به زمان میباشد. بخش اول این فرض یک تابع توانی است که در آن فلاکس جریان به رطوبت متحرک وابسته است. این معادله توانی تنها یک معادله ریاضی است و از معنی و مفهوم فیزیکی چندانی برخوردار نیست. در این پژوهش این معادله توانی با صورت ظاهری معادله وان گنوختن که معنی فیزیکی قابل قبولی دارد، جایگزین شد و مدل ریاضی موج سینماتیک، انتشار- وان گنوختن (6KDW-VG) برای اولین بار معرفی شد. ابتدا ضرایب مدل با استفاده از روش بهینهسازی تراکم ذرات(7PSO) به دست آمد و سپس مدل با استفاده از دادههای آزمایشگاهی مربوط به هیدروگراف حاصل از بارندگی و گذار آب از مسیرهای ترجیحی مدل فیزیکی که از انتهای ستون خاک برداشت شده بود، مورد صحت سنجی قرار گرفت. برای ایجاد مسیر ترجیحی در خاک، یک ستون ماسه درشت به قطر 4/1 سانتیمتر در مرکز ستون خاکی به قطر خارجی 160 و ارتفاع 300 میلیمتر ایجاد شد. نتایج این پژوهش نشان از تطابق بسیار خوب مدل با مشاهدات آزمایشگاهی داشت و مقادیر RMSE بین مشاهدات و پیشبینیهای مدل حاضر نسبت به مطالعات پیشین کمتر بوده است.
بهینهسازی
محیط متخلخل
مدل فیزیکی
مدلسازی ریاضی
هیدروگراف بارندگی
2016
02
20
960
972
https://idj.iaid.ir/article_55186_6e00fcf2e7e40738c871b76e8d6317ad.pdf
نشریه آبیاری و زهکشی ایران
2008-7942
2008-7942
1394
9
6
تغییرات ویژگیهای کیفی سیر سفید همدان در زمانهای قطع و سطوح مختلف آبیاری در مدت نگهداری و رابطه آن با کارایی مصرف آب
سیدمعینالدین
رضوانی
فریبا
بیات
علیاحسان
نصرتی
پژوهش حاضر به صورت طرح کرتهای خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی به مدت سه سال در همدان اجرا شد که در آن مقادیر مختلف آب آبیاری به عنوان عامل اصلی (در سطوح 75، 100 و 125 درصد نیاز آبی) و زمانهای قطع آبیاری به عنوان کرت فرعی (زمان رایج قطع آبیاری در منطقه، یک هفته قبل و یک هفته بعد از زمان معمول منطقه) در 3 تکرار به اجرا درآمد. 20 روز پس از قطع آبیاری هر تیمار، سوخها برداشت شد و اثر سطوح مختلف و زمانهای قطع آبیاری بر برخی عوامل کیفی و عمر انباری سیر در مدت شش ماه نگهداری، اندازهگیری و رابطه عوامل رنگ، درصد فساد و افت وزنی سوخهای سیر در انتهای مدت انبارداری با کارایی مصرف آب تعیین شد. نتایج نشان داد در طول مدت نگهداری در انبار، مقادیر پیرووات، تغییرات رنگ، افت وزنی و فساد، افزایش معنی دار و درصد رطوبت سیرچهها کاهش معنیداری داشت. تاخیر در قطع آبیاری سبب افت ترکیبهای عطر و طعم دهنده و نیز افزایش افت وزنی و فساد سوخهای سیر در مدت نگهداری در انبار شد. تغییرات رنگ در قطعهای دیرتر آبیاری کاهش یافت ولی این کاهش معنی دار نبود. مقادیر آب آبیاری اثر معنیداری بر عوامل کیفی سوخهای سیر نشان نداد. با افزایش کارایی مصرف آب، کاهش در مقادیر افت وزنی، فساد و تغییرات رنگ سوخهای سیر مشاهده شد. در نتیجه، آبیاری 75 درصد نیاز آبی با بالاترین کارایی مصرف آب و تاریخ قطع یک هفته زودتر از زمان رایج منطقه مناسب تشخیص داده شد.
افت وزنی
جوانه زنی
رژیم آبیاری
سیر
کیفیت
2016
02
20
973
982
https://idj.iaid.ir/article_55195_693cf26430bae8000cce1fb906190101.pdf
نشریه آبیاری و زهکشی ایران
2008-7942
2008-7942
1394
9
6
اثر تنگ شدگی مقطع ناشی از آبشکن در قوس بر الگوی جریان با نرمافزار FLOW-3D
سمیه
الیاسی
افشین
اقبال زاده
میترا
جوان
آبشکنها یکی از انواع سازههای هیدرولیکی هستند که به منظور تثبیت جداره خارجی رودخانهها و هدایت جریان مورد استفاده قرار میگیرند. با توجه به اهمیت شناخت الگوی جریان در اطراف آبشکنها، در تحقیق حاضر ابتدا الگوی جریان در اطراف آبشکن T شکل، مستقر در یک کانال قوسی 90 درجه شبیهسازی شد. این کانال دارای بستر صلب بوده و به ترتیب دارای شعاع انحنا و نسبت شعاع به عرض 4/2 و4 است. برای شبیهسازی الگوی جریان از نرمافزار FLOW-3D استفاده شده و سپس اثر تنگشدگی مقطع بر الگوی جریان مورد بررسی قرار گرفت. جهت شناخت پروفیل سطح آب از مدل سطح آزاد VOF1و برای شبیهسازی تلاطم جریان حول آبشکن از مدل آشفتگی RNG k-ɛ استفاده شده است. نتایج این تحقیق نشان میدهد که نتایج عددی و آزمایشگاهی تطابق به نسبت مناسبی دارند. نتایج حاصل از شبیهسازیهای مختلف به ازای تنگشدگیهای 10، 20 و 25 درصدی مقطع کانال بیانگر این است که با افزایش تنگشدگی مقطع، نوسانات سطح آب نیز بیشتر شده و بیشترین ارتفاع در بالادست و کمترین ارتفاع در پاییندست مربوط به آبشکن با ابعاد بزرگتر است. علاوه بر این، گردابهها نیز درطول بیشتری از قوس در ناحیه پاییندست آبشکن ظاهر میشوند.
الگوی جریان
شبیهسازی عددی
قوس 90 درجه
نرم افزارFLOW-3D
2016
02
20
983
993
https://idj.iaid.ir/article_55196_e55f5d629b8df35fbc4a77686921ffc9.pdf
نشریه آبیاری و زهکشی ایران
2008-7942
2008-7942
1394
9
6
تحلیل اثرات تغییر اقلیم بر پایداری کشاورزی در استان مازندران
عبد االه
درزی نفت چالی
مینا
مالدار بادلی
میرخالق
ضیاتبار احمدی
فاطمه
کاراندیش
برنامهریزی برای توسعه هر منطقه، مستلزم آگاهی از پارامترهای اقلیمی و تطابق با تغییر اقلیم در آینده میباشد. این امر بهویژه در استان مازندران که اقتصاد آن به طور عمده متکی بر تولیدات کشاورزی است، از اهمیت بیشتری برخوردار است. در این تحقیق، تغییرات دمای حداقل، دمای حداکثر، بارندگی، تابش خورشیدی و تعداد روزهای داغ و یخبندان شهرستان قایمشهر در استان مازندران تا سال 2100 پیشبینی شد و اثرات محتمل این تغییرات بر کشاورزی منطقه بحث گردید. پیشبینیها با استفاده از مدل گردش عمومی HADCM3 تحت سناریوهای A1B، A2 و B1 با به کارگیری مدل ریزمقیاس نمایی LARS-WG انجام شد. ارزیابی قابلیت این مدل با استفاده از آمارههای راندمان مدل، ضریب تعیین، جذر میانگین مربعات خطا و میانگین خطای مطلق، نشاندهندهی کارایی قابل قبول آن برای شبیهسازی وضعیت اقلیمی آینده در منطقه مورد مطالعه بود. پیشبینیها نشان داد که میانگین دمای حداقل و حداکثر ماهانه در ماههای گرم بیشتر از مقدار آنها در ماههای سرد افزایش خواهد یافت. میزان افزایش دمای حداقل بیشتر از افزایش دمای حداکثر بود. میانگین افزایش دمای حداقل برای کلیه سناریوها و دورههای آتی برابر 65/1 درجه سانتیگراد بود در حالیکه این مقدار برای دمای حداکثر برابر 31/1 درجه سانتیگراد بود. مقدار بارندگی در ماههای ژانویه، فوریه، مارس، آوریل، اکتبر و نوامبر نسبت به دوره پایه افزایش و در سایر ماهها کاهش خواهد یافت. همچنین، میزان تابش خورشیدی در کلیه سناریوها روند کاهشی خواهد داشت. بهطور متوسط، در دوره 2011 تا 2100، مقدار تبخیر- تعرق پتانسیل در سناریوهای B1، A1B و A2 بهترتیب به میزان 24/8، 47/10 و 68/12 درصد نسبت به دوره پایه افزایش خواهد یافت. بر اساس نتایج، برقراری شرایط کشاورزی پایدار در منطقه در شرایط تغییر اقلیم، مستلزم تغییر تقویم و الگوی کشت و بهبود عملیاتهای آبیاری و زهکشی میباشد.
تبخیر- تعرق
تقویم کشت
دماهای کاردینال
محصولات زراعی
LARS-WG
2016
02
20
994
1004
https://idj.iaid.ir/article_55197_92f15ff1579cf3fdf9fbb93ba462f268.pdf
نشریه آبیاری و زهکشی ایران
2008-7942
2008-7942
1394
9
6
بهرهبرداری مجدد سازههای آبی تاریخی در مقایسه با احداث سازههای جدید آبی مشابه به روش AHP
شهرام
کریمی
امین
علیزاده
حسین
انصاری
محمد
صافی
سابقه طولانی مهندسی سازههای آبی در ایران، پتانسیل و کمیت پژوهشهای مرتبط را نیز میتواند افزایش دهد، ولی با این وجود همواره با کمبود و یا عدم وجود منابع مفید و قابل استفاده برای حفاظت، مرمت و استحکام بخشی بناهای آبی تاریخی و معاصر مواجه بوده است. که این به خوبی ضرورت کنکاش در این گونه از آثار را از نقطه نظرات مختلف و جمیع جهات (معماری، مرمت، سازه، هیدرولیک، باستانشناسی، زمینشناسی، هیدرولوژی، اقلیم، زیست محیطی، اکوتوریسم آبی، فرهنگی، اجتماعی و ...) نشان میدهد. این تحقیق در سطح کل ایران و بر روی 170 سازه شامل سد و بند، پل- بند و کانال انتقال آب صورت گرفته است. جهت انتخاب معیارهای ارزیابی در تصمیمگیری طی نشستهای متعدد کارشناسی با متولیان امر، موارد زمان مورد نیاز، هزینه مورد نیاز، مباحث اجتماعی، مباحث فرهنگی، مباحث زیست محیطی، مباحث میراث فرهنگی، وجود فناوری بومی و غیر بومی مناسب برای ساخت و یا ترمیم، وجود مصالح بومی، مباحث زمین شناسی و مباحث فنی و سازهای انتخاب گردید و سپس با استفاده از ماتریس زوجی نسبت به محاسبه ضریب اهمیت هر معیار اقدام شده است. جهت محاسبه وزن هر معیار نیز از نتایج کسب شده از پرسشنامههای کارشناسی استنتاج و استفاده شده است. نتایج بهدست آمده مشخص گردید از مجموع 45 سازهی بررسی شده، در 9 مورد احداث سازه جدید امتیاز بالایی را کسب نموده است و در بقیه موارد مرمت، استحکام بخشی و ترمیم و باززنده سازی سازه ی آبی تاریخی در اولویت کار قرار گرفته است. لازم به ذکر است دلایل مختلفی در رد عملیات مرمت 9 مورد سازه که طرح مرمت سازه ی آبی تاریخی در آنها امتیاز لازم را کسب نکرده وجود دارد. اول اینکه ممکن است با توجه به تغییرات آب و هوایی و کاهش نزولات جوی، کلاً لزوم وجود یک سازه در آن مکان کمرنگ شده باشد. بنابراین ساخت سازه جدید و یا مرمت سازه ی آبی تاریخی جایگاهی نخواهد داشت. این مشکل به انتخاب نادرست 45 سازه در مرحله اولیه مطالعات بر میگردد که توسط کارشناسان مختلف با دیدگاههای متفاوت انجام شده است. علت دوم عدم وجود توجیه اقتصادی مرمت سازه ی آبی تاریخی به دلیل تخریب بسیار زیاد سازه بوده که عملاً بحث ترمیم و باززنده سازی آن را غیر قابل انجام نموده است. نکته قابل توجه در جدول 7، امتیاز آوری مرمت سازه تاریخی به جای احداث سازه جدید در سد کریت طبس و سد طرق میباشد. همانطور که از نتایج مشخص است مرمت این دو سازه بر اساس سیستم تحلیل سلسله مراتبی از لحاظ فنی، سازهای، میراث فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی و ... در اولویت قرار گرفته است. اما متاسفانه بر اساس تصمیمگیریهای قبلی در نزدیکی سد تاریخی کریت، سد جدیدی با صرف هزینه و زمان بسیار زیادی ساخته شده است. همچنین این مطالعات، مرمت، استحکام بخشی و باززنده سازی سد گلستان مشهد و عباس آباد بهشهر را که بر اساس یک تصمیم درست و منطقی و بر پایه یکسری مطالعات کامل صورت گرفته تایید مینماید. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که در خصوص تصمیمگیری برای احداث سازه جدید پارامترهایی نظیر وجود مصالح بومی، وجود فناوری بومی برای ساخت و مباحث میراث فرهنگی دارای کمترین تأثیر میباشند.
توسعه پایدار
سازههای آبی تاریخی
سیستم تحلیل سلسله مراتبی
2016
02
20
1005
1020
https://idj.iaid.ir/article_55198_81b13190651e119248ac98bc55a84276.pdf