تأثیر سطوح مختلف آبیاری و شوری بر عملکرد خیار گلخانه‌ای

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مهندسی آب، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران

2 دانشیار، گروه مهندسی آب، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران

چکیده

محدودیت کمی و کیفی آب در مناطق خشک و نیمه‌خشک، دو عامل تأثیرگذار در تولیدات محصولات کشاورزی می‌باشند لذا ‌توجه ‌به ‌بهـبود و اصلاح ‌انواع ‌روش‌های ‌آبیـاری ‌و نیز مـکـانیزه ‌کردن‌ این ‌روش‌ها ‌برای ‌افزایش‌ رانـدمان ‌آبیـاری ‌و بالا بردن ‌یکنواخـتی ‌توزیع ‌آب ‌در ‌سطح‌ مزرعه، ‌از ‌اهمیت ‌خاصی ‌برخوردار ‌است. در این راستا به‌منظور بررسی تأثیر منابع مختلف آب شور و مقادیر مختلف آبیاری بر خصوصیات گیاهی خیار گلخانه‌ای، آزمایشی در قالب کرت‌های نواری خرد شده بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی، در سه تکرار در سال زراعی 1397 در شهرستان جیرفت انجام شد. در این مطالعه تیمارها در چهار سطح تبخیر از تشت (15= 1I، 30= 2I، 45= 3I و 60= 4I میلی‌متر تبخیر از تشت) و سه سطح شوری (9/0=1S، 6/2=2S و 5/7=3S دسی زیمنس بر متر) به‌ترتیب به‌عنوان عوامل اصلی و فرعی، در نظر گرفته شدند. نتایج حاصل از بررسی عملکرد و اجزای عملکرد خیار گلخانه‌ای در شرایط اعمال توأم کم‌آبیاری و شوری نشان داد که صرفه‌جویی 670 مترمکعبی آب در سطح آبیاری شده پس از 30 میلی‌متر تبخیر از تشت در مقایسه با سطح آبیاری شده پس از 15 میلی‌متر تبخیر از تشت، در شرایطی باعث کاهش 3/6 درصدی عملکرد محصول، 1/8 درصدی ارتفاع بوته، 2/5 درصدی وزن میوه و 1/8 درصدی تعداد میوه در بوته شد که افزایش 9/5 درصدی بهره‌وری آب، را درپی داشته است. همچنین اعمال سطح شوری 6/2 دسی‌زیمنس‌برمتر در مقایسه با سطح شوری 9/0 دسی‌زیمنس‌برمتر در کشت خیار گلخانه‌ای سبب کاهش 1/7 درصدی عملکرد محصول، 6/5 درصدی ارتفاع بوته، 2/5 درصدی وزن میوه و 1/6 درصدی تعداد میوه در بوته، 1/7 درصدی بهره‌وری آب شد

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effect of different levels of irrigation and salinity on yield of greenhouse cucumber in Jiroft region

نویسندگان [English]

  • Rezvan Raeisi Nejad Doboneh 1
  • najme yazdanpanah 2
1 Department of Water Engineering, Kerman branch, Islamic Azad University, Kerman, Iran.
2 Associate Professor, Department of Water Engineering, Kerman branch, Islamic Azad University, Kerman, Iran
چکیده [English]

In arid and semi-arid regions, salinity is a serious and chronic problem for agriculture. Due to the improved methods of irrigation and mechanization this methods to increase water use efficiency and enhance the uniformity of water distribution in the field, is very important. In order to investigate the effect various source of saline water as well as different value of irrigation on characteristics of greenhouse cucumber, a field experiment was carried out during 2018 growing seasons at an experimental farm in Jiroft territory of Kerman province. The treatments were laid out in Randomized Complete Block Design with three replications. The treatments were comprised of four levels of irrigation including 15, 30, 45 and 60 mm evaporation for class A pan and three salinity of irrigation including 0.9, 2.6 and 7.5 dS.m-1 as the main and sub plot respectively. The results showed that in comparison to 30 and 15 evapotranspiration for class A pan, parsimony of water usage equal 370 m3 ha-1 achieved. Moreover yield, high plant, weight fruit and number of fruit per plant decreased 6.3, 8.1, 5.2 and 8.1 percent respectively but water productivity increased 5.9 percent. Also, In comparison to 0.9 and 2.6 dS.m-1 salinity of irrigation, yield, high plant, weight fruit, number of fruit per plant and water productivity decreased 7.1, 5.6, 5.2, 6.1 and 7.1 percent respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Drip Irrigation
  • Salinity Stress
  • Levels of Irrigation
  • Greenhouse Cucumber
  • Water Productivity

مراجع

اسدی، ر. و کاراندیش، ف. 1395. تأثیر مدیریت آبیاری و آرایش لوله آبده آبیاری قطره‌ای بر عملکرئ، بهره‌وری آب و سود خالص در کشت خیار گلخانه‌ای. مجله تحقیقات آب و خاک ایران. 47 (1): 24-13.
افراسیاب، پ.، دلبری، م. و اسدی، ر. 1394. برنامه‌ریزی آبیاری خیار گلخانه‌ای با استفاده از پتانسیل آب در خاک. مجله پژوهش آب در کشاورزی. 29 (4): 507-497.
حیدری، م. و رضاپور، ع. 1390 اثر تنش خشکی و کود گوگرد بر عملکرد دانه، کلروفیل و غلظت عناصر معدنی در گیاه دارویی سیاه‌دانه. تولید و فرآوری محصولات زراعی و باغی. 1: 81-90.
دهقان، ه.، علیزاده، ا.، حقابقی، ا. و انصاری، ح. 1389. پیش بینی رطوبت نیمرخ خاک در سه مزرعه گندم با استفاده از مدل SWAP. مجله آب و خاک. 24 (5): 1015-1008.
ذونعمت‌کرمانی، م. و اسدی، ر. 1393. تأثیر پتانسیل ماتریک خاک و الگوی کارگزاری لوله آبده بر عملکرد و کارایی مصرف آب خیار گلخانه‌ای. مجله مدیریت آب و آبیاری. 2: 203-214.
ذونعمت‌کرمانی، م.، اسدی، ر. و دهقانی‌سانیچ، ح. 1394. اثر مقادیر مختلف پساب شهری بر عملکرد پنبه با آبیاری قطره‌ای. نشریه پژوهش آب در کشاورزی. 29 (1): 63-74.
شریف‌روحانی، م.، کافی، م. و نظامی، ا. 1393. تأثیر رژیم‌های آبیاری و عمق کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی و صنعتی موسیر در شرایط آب و هوایی مشهد. بوم‌شناسی کشاورزی. 6: 219-228.
فرامرز­پور، ع.، دلشاد، م. و پارسانژاد، م. 1391. بررسی رشد، عملکرد و کارایی مصرف آب در خیار گلخانه­ای در شرایط مختلف رطوبت خاک با استفاده از تانسومتر، مجله علوم باغی ایران. 43 (3): 292-285.
کریمی، ن.، صدرالدینی، ع.، ناظمی، ا.، فرسادی­زاده، د.، حسین­زاده، ع.، دلیر، م. و دهقانی، ف. 1389. تأثیر کم­آبیاری روی رشد و عملکرد خیار گلخانه­ای. مجله دانش آب و خاک. 7: 26-15.
Amer, K., Midan, S and Hatfield, J. 2009. Effect of deficit irrigation and fertilization on cucumber. Agronomy Journal. Vol. 101: 1556-1564.
Asadi, R., Kouhi, N and Yazdanpanah, N. 2011. Applicability of micro irrigation system on cotton yield and water use efficiency. Journal of Food, Agriculture and environment. 10: 302-306.
Bozkurt, S and Mansuroglu, G. 2011. The effects of drip line depths and irrigation levels on yield, quality and water use characteristics of lettuce under greenhouse condition. African Journal of Biotechnology. 10 (17): 3370-3379.
Chen, W., Hou, Z., Wu, L., Liang, Y and Wei, C. 2010. Evaluating salinity distribution in soil irrigated with saline water in arid regions of northwest china. Agricultural Water Management. 97: 2001–2008.
Colak, Y.B., Yazar, A., Sesveren, S and Colak, I. 2017. Evaluation of yield and leaf water potantial (LWP) for eggplant under varying irrigation regimes using surface and subsurface drip systems. Scientia Horticulturae. 219: 10-21.
Douh, B., Mguidiche, A., Bhouri-Khila, S., Mansour, M., Harrabi, R and Boujlben, A. 2013.Yield and water use efficiency of cucumber (Cucumis sativus L.) conducted under subsurface drip irrigation system in a Mediterranean climate. Journal of Environmental Science, Toxicology and Food Technology. 2 (4): 46–51.
Ibragimov, N., Evett, S.R., Esanbekov, Y., Bakhtiyar, S., Lutfullo, M and Lamers, P.A. 2007. Water use efficiency of irrigated cotton in Uzbekistan under drip and furrow irrigation. Agricultural Water Management. 90: 112-120.
Kang, Y., Chena, M. and Wan, S. 2010. Effects of drip irrigation with saline water on waxy maize (Zea mays L. var. ceratina Kulesh) in North China Plain. Agricultural Water Management. 97: 1303–1309.
Mao, X., Liu, M., Wang, X., Liu, C., Hou, Z and Shi, J. 2003. Effects of deficit irrigation on yield and water use of greenhouse grown cucumber in the North China Plain. Agricultural Water Management. 61: 219-228.
Marofi, S., Parsafar, N., Rahim G., Dashti, F and Marofi, H. 2013. The effects of wastewater reuse on potato growth properties under greenhouse lysimeteric condition. Journal of Science Environment and Technology. 10:133-140.
Moreno, F., Cabora, F., Fernandez, E., Grion, I. and Bellido, B. 2001. Irrigation with saline water in the reclaimed marsh soils of south west Spain: Impact on soil properties and cotton and sugerbeet crops. Agricultural Water Management. 48: 133-150.
Paris, P., Matteo, G.D., Tarchi, M., Tosi, L., Spaccino, L and Lauteri, M. 2018. Precision subsurface drip irrigation increases yield while sustaining water use efficiency in Mediterranean poplar bioenergy plantations. Forest Ecology and Management. 409: 749–756.
Suojala, T and Salo, T. 2005. Growth and yield of pickling cucumber in different soil moisture circumstances. Scientia Horticulturae. 107: 11-16.
Taiz, L and Ziger, E. 1991. Plant Physiology. Benjamin Publication. p. 346-356.
Wan, S.h., Kang, Y., Wang, D and Liu, Sh. 2010. Effect of saline water on cucumber (Cucumis sativus L.) yield and water use under drip irrigation in North China. Agricultural Water Management. 98(1): 105–113.
Wang, X., Yang, J., Liu, G., Yao, R and Yu, Sh. 2015. Impact of irrigation volume and water salinity on winter wheat productivity and soil salinity distribution. Agricultural Water Management. 146: 44–54
Zhang, H.X., Chi, D.C., Wang, Q., Fang, J and Fang, X.Y. 2011. Yield and quality response of cucumber to irrigation and nitrogen fertilization under subsurface drip irrigation in solar greenhouse. Agriculture Science China. 6: 921–930.
نشریه آبیاری و زهکشی ایران
دوره 13، شماره 5 - شماره پیاپی 77
آذر و دی 1398
صفحه 1471-1480

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار