ارزیابی منابع آب زیر زمینی با استفاده از داده های ثقل سنجی ماهواره ای GRACE (مطالعه موردی: خراسان رضوی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

2 استاد گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

3 علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

تعیین تغییرات ذخیره آب زیرزمینی به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک موضوعی حیاتی به منظور مدیریت و برنامه‌ریزی منابع آب زیرزمینی می‌باشد. ماهواره GRACE با بهره‌گیری از تغییرات میدان گرانش زمین، تغییرات ذخیره آب را با قدرت تفکیک مکانی 1 درجه تولید می‌نماید. در این پژوهش سعی شد تا در دو پیکسل یک درجه مربعی از استان خراسان رضوی که شامل کل مساحت و یا بخش‌هایی از 6 آبخوان می‌باشند، با استفاده از داده‌های چهار مرکز پردازش اطلاعات ماهواره GRACE به نام‌های CENS، CSR، GFZ و JPL ، تغییرات سطح آب زیرزمینی ماهانه در بازه زمانی آگوست 2002 تا ژوئن 2016 مورد ارزیابی قرار گیرد. بهره‌گیری از مقادیر موجودیت آب زمین (TWS) تولید شده از داده‎های ماهواره GRACE، به همراه داده‌های رطوبت خاک، آب معادل برف و آب ذخیره شده در تاج پوشش گیاهان مستخرج از مدل GLDAS، که با رزولوشن مکانی 1 درجه و به صورت ماهانه ارائه می‌گردند، تخمین تغییرات سطح آب زیرزمینی ماهانه را منتج می‌شوند. همچنین یک برآورد تغییرات ماهانه سطح آب زیرزمینی مدل GLDAS و در رزولوشن 0/25 درجه به منظور مقایسه با نتایج داده‌های ماهواره GRACE اخذ شد. داده‌های مشاهداتی که حاوی تغییرات سطح آب زیر زمینی ماهانه از چاه‌های پیزومتری منطقه مطالعاتی می‌باشند، جهت اعتبارسنجی نتایج مورد استفاده قرار گرفته شد. نتایج نشان می‌دهند که داده‌های GRACE(CENS) با 14/315 =RMSE و 645/ 12 = MAEدر واحد سانتی‌متر ضعیف‌ترین تخمین تغییرات سطح آب زیرزمینی را ارائه داده‌اند. در حالی که داده‌های GRACE(JPL)، با 5/708 RMSE = و 5/038 = MAE بهترین برآورد را نشان می‌دهند. لازم به بیان است که داده‌های مدل GLDAS با رزولوشن 25/0 درجه کهRMSE آن350 /2 سانتیمتر و MAE برابر 1/826 سانتیمتر می‌باشد، تخمین مناسب‌تری را نسبت به تمام انواع داده‌های GRACE ارائه نمودند. همچنین داده‌های GRACE(CSR) با ارائه یک روند 089 /0 – سانتیمتر در ماه، مطلوب‌ترین پیش‌بینی روند تغییرات ماهانه سطح آب زیرزمینی را نشان داد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation of groundwater resources using GRACE Satellite Gravimetric Data (Case study: Khorasan Razavi)

نویسندگان [English]

  • Seyed Navid Nabavi 1
  • Amin Alizadeh 2
  • Alireza Faridhosseini 3
1 Department of Water Science and Engineering, College of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad (FUM)
2 Professor, Department of Water Engineering, Ferdowsi University of Mashhad., Mashhad., Iran
3 Department of water engineering, agriculture faculty, Ferdowsi university of Mashhad, Mashhad, Iran
چکیده [English]

Determining groundwater storage changes, especially in arid and semiarid areas, is a vital issue for groundwater management and planning. GRACE satellite produces changes in water storage with 1 degree spatial resolution using Earth's gravity field changes. In this study, it is tried to evaluate monthly groundwater storage changes between August 2002 and June 2016 in two pixels of one square degree of Khorasan Razavi province, which cover the whole area or parts of 6 aquifers using data from four GRACE satellite information processing centers named CENS, CSR, GFZ and JPL. Utilizing amount of Terrestrial Water Storage (TWS) obtained from GRACE satellite data, with data of soil moisture, snow water equivalent and canopy water storage derived from the GLDAS model which are presented with 1 degree spatial resolution on a monthly basis lead to estimates of monthly groundwater level changes. An estimation of monthly changes in groundwater level of the GLDAS model was obtained at a 25 degrees resolution in order to compare with the results of the GRACE satellite data. Observational data containing monthly groundwater level changes from the piezometric wells of the study area were used to validate the results. The results show that data of GRACE (CENS) with (RMSE = 14.35 and MAE = 12.645) are the weakest estimation of groundwater level changes. While the GRACE (JPL) data with RMSE = 5.708 and MAE = 5.038 shows the best estimation. It should be noted that the GLDAS model data with a resolution of 0.25 degree with an RMSE of 2.350 cm and a MAE of 1.826 cm shows a more appropriate estimate than the GRACE data types. GRACE data (CSR) showed the most favorable prediction of the trend of monthly changes in groundwater level by presenting a trend of -0.089 cm / month.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Groundwater
  • Terrestrial Water Storage
  • GRACE satellite
  • GLADS model

مراجع

اسماعیلی،ر.، منتظری،م.، اسمعیل‌نژاد،م.، صابر حقیقت،ا. 1390. پهنه‌بندی اقلیمی خراسان رضوی با استفاده از روش‌های آماری چند متغیره. نشریه پژوهش‌های اقلیم‌شناسی. 2. 8: 56-43.
اشرف زاده افشار،ع.، جودکی،غ.، شریفی،م. 1395. ارزیابی منابع آب‌های زیرزمینی ایران با استفاده از داده‌های ماهواره ثقل سنجی GRACE. نشریه علوم و فنون نقشه‌برداری. 5. 4: 84-73.
خلیلی،ن.، داوری،ک.، علیزاده،ا.، انصاری،ح.، رضایی پژند،ح.، کافی،م.، قهرمان،ب. 1395. ارزیابی عملکرد دو مدل LARS-WGو ClimGen در تولید سری‌های زمانی بارش و درجه حرارت در ایستگاه تحقیقات دیم سیساب، خراسان شمالی. نشریه آب‌وخاک(علوم و صنایع کشاورزی). 30. 1:333-322.
شیخی،م، زمزم،د. 1395. بررسی تغییرات سالیانه آب‌های زیرزمینی در ایران به کمک مشاهدات ماهواره ثقل سنجی گریس. پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته عمران گرایش ژئودزی، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تفت.
فرجی،ز.، کاویانی،ع.،اشرف زاده افشار،ع. 1396. ارزیابی داده‌های ماهواره GRACE در برآورد تغییرات سطح آب زیرزمینی در استان قزوین. نشریه اکو هیدرولوژی. 4. 2: 476-463.
فرخ نیا،ا.، مرید،س. 1393. بررسی قابلیت داده‌های ماهواره بازیابی گرانش و آزمایش اقلیمی و خروجی مدل‌های سیستم جهانی تلفیق اطلاعات زمینی برای برآورد بیلان آب در مقیاس‌های مکانی بزرگ (مطالعه موردی حوضه آبریز دریاچه ارومیه). نشریه تحقیقات منابع آب ایران. 10. 1: 62-51.
.Bhanja.S.N.. Mukherjee.A.. Saha.D.. Velicogna.I and Famiglietti.J.S. 2016 . Validation of GRACE based groundwater storage anomaly using in-situ groundwater level measurements in India. Journal of Hydrology. 543.Part B:729-738
.Famiglietti.J.S.. Lo.M.. Ho.S.L.. Bethune.J.. Anderson.K.J.. Syed.T.H and Rodell.M.2011. Satellites measure recent rates of groundwater depletion in California's Central Valley. Geophysical Research Letters.38.L03403
.Jiang.D.. Wang.J.. Huang.Y.. Zhou, K.. Ding.X and Fu.J.2014. The review of GRACE data applications in terrestrial hydrology monitoring. Advances in Meteorology. 2014:58-67
.Jin.S.G.. Hassan.A.A and Feng.G.P.2012. Assessment of terrestrial water contributions to polar motion from GRACE and hydrological models. Journal of Geodynamics. 62.1:40-48
.Kumar.S.V.. Zaitchik.B.F.. Peters-Lidard.C.D.. Rodell.M.. Reichle.R.. Li.B and Cosh.M.H.2016. Assimilation of gridded GRACE terrestrial water storage estimates in the North American Land Data Assimilation System. Journal of Hydrometeorology. 17.7:1951-1972
.Landerer.F.W and Swenson.S.C.2012. Accuracy of scaled GRACE terrestrial water storage estimates. Water resources research. 48.W04531
.Leblanc.M.J.. Tregoning.P.. Ramillien.G.. Tweed.S.O and Fakes.A.2009. Basin scale integrated observations of the early 21st century multiyear drought in southeast Australia. Water resources research. 45.W04408
.Longuevergne.L.. Scanlon.B.R and Wilson.C.R.2010. GRACE Hydrological estimates for small basins: Evaluating processing approaches on the High Plains Aquifer, USA. Water Resources Research. 46.W11517
.Lv.M.. Lu.H.. Yang.K.. Xu.Z.. Lv.M and Huang.X.2018. Assessment of Runoff Components Simulated by GLDAS against UNH–GRDC Dataset at Global and Hemispheric Scales.Water. 10.8.969
.Miro.M.E and Famiglietti.J.S.2018. Downscaling GRACE remote sensing datasets to high-resolution groundwater storage change maps of California’s Central Valley. Remote Sensing. 10.1.143
.Moiwo.J.P.. Tao.F and Lu.W.2013. Analysis of satellite‐based and in situ hydro‐climatic data depicts water storage depletion in North China Region. Hydrological Processes. 27.7:1011-1020
.Rodell.M and Famiglietti.J.S.2002. The potential for satellite-based monitoring of groundwater storage changes using GRACE: the High Plains aquifer, Central US. Journal of Hydrology. 263.1-4:245-256
.Seo.K.W.. Wilson.C.R.. Famiglietti.J.S.. Chen.J.L and Rodell.M.2006. Terrestrial water mass load changes from Gravity Recovery and Climate Experiment (GRACE). Water Resources Research. 42.5. W05417
.Steffen.H.. Müller.J and Denker.H.2009. Analysis of mass variations in northern glacial rebound areas from GRACE data. In Observing Our Changing Earth. 133.1:501-509
.Vishwakarma.B.D.. Devaraju.B and Sneeuw.N.2018. What is the spatial resolution of GRACE satellite products for hydrology?. Remote Sensing.10.6:852
.Wang.S.. Liu.H.. Yu.Y.. Zhao.W.. Yang.Q and Liu.J.2019. Evaluation of groundwater sustainability in the arid Hexi Corridor of Northwestern China, using GRACE, GLDAS and measured groundwater data products. Science of The Total Environment. 705.135829
.Yeh.P.J.F.. Swenson.S.C.. Famiglietti.J.S and Rodell.M.2006. Remote sensing of groundwater storage changes in Illinois using the Gravity Recovery and Climate Experiment (GRACE). Water Resources Research. 42.12. W12203
.Zaki.N.A.. Haghighi.A.T.. Rossi.P.M.. Tourian.M.J and Kløve.B.2018. Monitoring groundwater storage depletion using gravity recovery and climate experiment (GRACE) data in the semi-arid catchments.‏ 11.1456
نشریه آبیاری و زهکشی ایران
دوره 14، شماره 3 - شماره پیاپی 81
مرداد و شهریور 1399
صفحه 855-866

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار