تأثیر آبیاری با آب‌شور در سامانه آبیاری قطره‌ای و استفاده از مواد اصلاح‌کننده در خاک‌های شور و سدیمی باغات پسته (مطالعه موردی: شهرستان کرمان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه مهندسی عمران، مهندسی و مدیریت منابع آب، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی،کرمان، ایران

2 استادیار گروه مهندسی آب، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران

3 استادیار گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی بردسیر، کرمان، ایران

چکیده

< p>استان کرمان در شرایط کنونی دچار مشکل مدیریت منابع آب بوده و ذخایر آب شیرین در این استان در حال محدود شدن است. آب بسیاری از چاه‌‌های این استان شور و بی‌کیفیت شده‌اند. لذا بهره‌برداری از منابع آب‌شور مدیریت ویژه‌ای را می‌طلبد تا بتوان به تولید قابل‌قبول در محصولات کشاورزی دست‌یافت. در این تحقیق تأثیر آبیاری با آب‌شور و سدیمی بر خاک و درخت پسته، با استفاده از تیمار‌های تا در شهرستان کرمان بررسی شد. شش تیمار آب‌شور در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار به اجرا درآمد. آب آبیاری برای همه تیمار‌ها به‌طور یکسان توزیع گردید. نتایج نشان داد کاربرد گچ در تیمار‌های و موجب خروج بیشتر یون مضر سدیم در مقایسه با تیمار‌های ، ، و که در آن‌ها فقط آبشویی خاک با آب آبیاری صورت گرفت شده است. اثر گچ به‌‌طور میانگین سبب کاهش فاکتور‌های هدایت الکتریکی،SARو ESP خاک به ترتیب به مقدار 39.35، 47.4و 41.3 درصد نسبت به قبل از شروع آزمایش‌شده است. و به‌علاوه استفاده از گچ سبب افزایش عملکرد محصول تولیدی به ترتیب 11.9و 15.6 درصد برای تیمار‌های و و بهبود صفات کیفی ازجمله، افزایش وزن هزار دانه، کاهش درصد پوکی و کاهش درصد پسته دهان بسته‌شده است

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effect of Drip Irrigation Using Brackish Water and Soil Remediation Materials in Salted and Sodium Soil of Pistachio Orchards (Case Study: Kerman County)

نویسندگان [English]

  • morteza rajabi 1
  • navid jalalkamali 2
  • mehdi naghizade 3
1 Ph.D. Candidate of Water Resources Engineering and Management, Civil Engineering Department, Kerman Branch, Islamic Azad University, Kerman, Iran
2 Assistant Professor, Water Science and Engineering Department, Kerman Branch, Islamic Azad University, Kerman, Iran
3 Assistant Professor, Plant Production Department, Agricultural Faculty of Bardsir, Kerman, Iran
چکیده [English]

< p >Kerman province is currently suffering problems in water resources management and its freshwater storages are restricting continuously. A large number of wells are now salinized and lost their suitable quality in this province. Thus, a particular management is needed to use brackish water resources so as to achieve an acceptable level of agricultural production. In this study, the effect of irrigation by sodium and brackish water on soil and pistachio trees in Kerman county was investigated using I1 to I6 treatments. Six brackish water treatments in complete randomized blocks in three repetition were studied. Irrigated water was distributed uniformly in all treatments. The results showed that the use of gypsum in the treatments I3 and I6 leaded on better removal of harmful sodium ions than in the treatments I1, I2, I4 and I5 where soil was solely leached by irrigation water. Adding gypsum reduced the average of electrical conductivity, SAR and ESP of the soil by 39.35%, 47.4% and 41.3% respectively in comparison to before test conditions. Besides, using gypsum was resulted in improvement of yield performance by 11.9% and 15.6% for treatments I3 and I6 respectively and improvement of quality indicators such as increment of 1000 kernel weight, reduction in both blank pistachios percentage and non-split shells.

کلیدواژه‌ها [English]

  • " Gypsum"
  • "irrigation water quality"
  • "Irrigation with brackish water"
  • "Leaching"
  • "gypsum"

مراجع

باستانی، ش.، و حسینی نیا، م. 1397. تحلیل کارایی روش آب شویی موضعی در خروج املاح از خاک (مطالعه موردی: باغ پسته در منطقه فتح‌آباد کرمان). نشریه آبیاری و زهکشی ایران، شماره 3،جلد 12، ص 708-696.
چراغی، س.م.، دهقانی سانیج، ح.، عنایتی، ک.، و شجری، ش. 1399. تأثیر استفاده درازمدت از آب‌شور بر شوری خاک در سامانه آبیاری قطره‌ای (مطالعه موردی باغ‌های پسته دشت سروستان-استان فارس) نشریه آبیاری و زهکشی ایران. شماره 1، جلد 14، ص 38-24.
حسینی، م.، حسن‌پور، ف.، نقوی، ه.، و عباسی، ف. 1396. مقایسه اثر مواد اصلاح‌کننده مختلف بر آب شویی املاح از یک خاک شور و قلیا در کرمان به روش آزمایشگاهی. نشریه علمی مدیریت خاک و تولید پایدار. شماره 2، جلد 7، ص 134-119.
حسینی، م.، حسن‌پور، ف.، نقوی، ه.، عباسی، ف.، و باستانی، ش. 1395. تأثیر آب شویی با شرایط مختلف بر کیفیت زه آب خروجی از ستون خاک شور و آهکی. فصلنامه علمی پژوهشی مهندسی آبیاری و آب. شماره 24، سال ششم، ص 89-78.
دهقانی، ف.، و سعادت، س. 1397. دستورالعمل استفاده از گچ برای خاک‌های سدیمی، موسسه تحقیقات خاک و آب وزارت جهاد کشاورزی، نشریه فنی 556.
سیفی، ا.، میر لطیفی، س.م.، دهقانی سانیچ، ح.، و ترابی، م.1393. تأثیر دور آبیاری بر توزیع رطوبت و شوری در باغ‌های پسته تحت شرایط آبیاری قطره‌ای زیرسطحی (مطالعه موردی: شهرستان سیرجان استان کرمان). نشریه آبیاری و زهکشی ایران. شماره 8 جلد 4 ص 799-786.
شکوهی، ع.، و دانش کار آراسته، پ. 1382. اصول روش‌ها و طراحی سیستم‌های آبیاری، موسسه فرهنگی دیباگران تهران.
صالحی، ف. 1385. شناخت خاک و تغذیه درختان پسته. سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی، موسسه تحقیقات پسته کشور.
طباطبایی، س.ح.، مستشفی حبیب‌آبادی، ف.، شایان نژاد، م.، و دهقانی، م. 1395. اثر چهار رژیم تلفیقی آبیاری با آب‌شور بر الگوی توزیع شوری خاک در شرایط کشت گیاه. مجله علوم آب‌وخاک. شماره 75. جلد 20، ص: 185-171.
عطایی، ع.، اکبری، م.، نیشابوری، م.، زارع حقی، د.، و عنابی میلانی، ا. 1398. پاسخ گیاه پسته به توزیع رطوبت و شوری در سامانه آبیاری قطره‌ای سطحی و زیرسطحی. نشریه آبیاری و زهکشی ایران. شماره 1، جلد 13، ص 128-115.
علیزاده، امین. 1387. رابطه آب‌وخاک و گیاه ، دانشگاه امام رضا.
علیزاده، امین. 1380. اصول و عملیات آبیاری قطره‌ای ، دانشگاه امام رضا.
علیزاده، امین. 1374. زهکشی اراضی، دانشگاه فردوسی مشهد.
علیزاده، امین. 1383. کیفیت آب در آبیاری، موسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی.
یعقوبی، ا. 1392. مقایسه نیاز آبی پسته در ایران و امریکا. ماهنامه انجمن پسته ایران، 44-42: (5) 89.
هاشمی نیا، س.م. 1385. مدیریت آب در کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد.
Ahmad, S., Ghafoor, A., Akhtar, M.E. and Khan, M.Z. 2013. Ionic displacement and reclamation of saline‐sodic soils using chemical amendments and crop rotation. Land Degradation and Development. 24.2: 170-178.
Bahceci, I. 2009. Determination of salt leaching and gypsum requirements with field tests of saline–sodic soils in central turkey. Irrigation and Drainage. 58: 332–345.
Burt, C.M. and Isbell, B. 2005. Leaching of accumulated soil salinity under drip irrigation. Transactions of the American Society of Agricultural Engineers. 48.6: 2115-2121.
Burt, C.M., Isbell, B. and Burt, L. 2003. Long-term salinity buildup on drip micro irrigated trees in California. In: The Irrigation Association Technical Conference, San Diego, CA. Nov. 18, 2003.
Chaganti, V.N., Crohn, D.M. and Šimůnek, J. 2015. Leaching and reclamation of a biochar and compost amended saline–sodic soil with moderate SAR reclaimed water. Agricultural Water Management. 158: 255-265.
Cucci, G., Lacolla, G., Pagliai, M. and Vignozzi, N. 2015. Effect of reclamation on the structure of silty-clay soils irrigated with saline-sodic waters. International Agrophysics. 29.1: 23-30
Mahmoodabadi, M., Yazdanpanah, N., Sinobas, L.R., Pazira, E. and Neshat, A. 2013. Reclamation of calcareous saline sodic soil with different amendments (I): Redistribution of soluble cations within the soil profile. Agricultural Water Management. 120: 30-38.
OsIer, J.D. 1994. IrrigaIion wiIh poor qualiIy waIer. AgriculIural WaIer ManagemenI. 25: 271-295.
Li, X.B., Kang, Y.H., Wan, S.Q., Chen, X.L., Chu, L.L. and Xu, J.C. 2015. First and second-year assessments of the rapid reconstruction and re-vegetation method for reclaiming two saline–sodic, coastal soils with drip-irrigation. Ecological Engineering. 84: 496-505.
Prapagar, K., Indraratne S.P. and Premanandharajah P. 2012. Effect of soil amendments on reclamation of saline-sodic soil. Tropical Agricultural Research 23(2): 168-176.
Rasouli, F., Pouya, A.K. and Karimian, N. 2013. Wheat yield and physico-chemical properties of a sodic soil from semi-arid area of Iran as affected by applied gypsum. Geoderma. 193: 246-255.
Rhoades, J.D., Chanduvi, F., and Lesch, S.M. 1999a. Soil salinity assessment: Methods and interpretation of electrical conductivity measurements, FAO Irrigation and Drainage Paper #57, Food and Agriculture Organization of the United Nations, Rome, Italy, 150 pp.
Roberts, T., Lazarovitch, N., Warrick, A. and Thompson, T. 2009. Modeling salt accumulation with subsurface drip irrigation using HYDRUS-2D. Soil Science Society of America Journal. 73: 233-240.
Selim, T., Berndtsson, R. and Persson, M. 2013. Simulation of soil water and salinity distribution under surface drip irrigation. Irrigation and Drainage. 62: 352-362.
SedaghaIi N., Alizadeh A., Ansari H. and Hosseinifard S.J. 2016. SIudy of Changes in Soil MoisIure and SaliniIy under PlasIic Mulch and Drip IrrigaIion in PisIachio Irees. Journal of NuIs. 7(1): 21-33.
Hanson, B.R., and Bendixen, W.E. 1995. Drip irrigation salinity under controls soil row crops. California Agriculure. 49: 19-23.
Wan, S., Jiao, Y., Kang, Y., Hu, W., Jiang, S., Tan, J. and Liu, W. 2012. Drip irrigation of waxy corn (Zea mays L. var. ceratina Kulesh) for production in highly saline conditions. Agricultural Water Management. 104: 210-220.
نشریه آبیاری و زهکشی ایران
دوره 14، شماره 5 - شماره پیاپی 83
آذر و دی 1399
صفحه 1514-1526

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار