ارزیابی کیفیت آب‌های زیرزمینی استان گیلان برای مصارف کشاورزی و صنعت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی‌ارشد آبیاری و زهکشی، گروه مهندسی آب دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان، رشت، ایران

2 استادیار گروه مهندسی آب، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

3 پژوهشگر موسسه تحقیقات برنج، رشت، ایران

4 کارشناس ارشد بخش مطالعات پایه منابع آب شرکت آب منطقه‌ای گیلان، رشت، ایران

چکیده

منابع آب­های زیرزمینی یکی از منابع اصلی تأمین آب شیرین در جهان هستند. استخراج آب­های زیرزمینی در شمال ایران در سال­های اخیر
به­منظور تأمین نیاز آبی بخش­های کشاورزی و صنعت با توجه به محدودیت منابع آب سطحی، افزایش یافته است. هدف از این پژوهش ارزیابی کیفی آب­های زیرزمینی استان گیلان در چهار منطقه لاهیجان، آستانه، تالش و فومنات، برای استفاده­های مختلف از جمله کشاورزی و صنعت است. در این مقاله از شاخص­های لانژیلر، رایزنر و پوکوریوس هم­چنین روش طبقه­بندی ویل­کاکس به­منظور بررسی کیفیت آب­های زیرزمینی منطقه استفاده شده است. با توجه به شاخص لانژیلر آب­های زیرزمینی منطقه روند خاصی ندارند و بعضی از سال­ها رسوب­گذارند و در بعضی از سال­ها تمایل به رسوب ندارند به­طوری که 61/85، 4/55 و 54/39 درصد چاه­های منطقه به­ترتیب در سال­های 1381، 1383 و 1388 تمایل کم به رسوب­گذاری داشتند. از نظر شاخص­های رایزنر و پوکوریوس اکثر نمونه­های مورد مطالعه خورنده بودند. از نظر شاخص رایزنر در سال­های 81، 83 و 88 به­ترتیب 17/84، 12/97 و 45/98 درصد از نمونه­ها خورنده بودند. از نظر روش طبقه­بندی ویل­کاکس آب­های زیرزمینی منطقه اکثراً در گروه­های خوب و متوسط قرار گرفته و هیچ محدودیتی از نظر استفاده در بخش کشاورزی ندارند

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation Of Groundwater Quality In Guilan Province For Agricultural And Industrial Uses

نویسندگان [English]

  • Salman Bamdad Machiani 1
  • Mohammad Reza Khaledian 2
  • Mojtaba Rezaei 3
  • Khosro Tajdari 4
1 M.Sc Student, Water Engineering Department, Faculty of Agricultural Sciences, University of Guilan., Rasht.,Iran
2 Assistant Professor, Water Engineering Department, Faculty of Agricultural Sciences, University of Guilan., Rasht., Iran
3 Researcher, Rice Research Institute of Iran, Rasht., Iran
4 MA, Basic Studies of Water Resources Bureau, Guilan Regional Water Company., Rasht., Iran
چکیده [English]

Groundwater resource is one of the major sources of freshwater supply in the world. In recent years the extraction of groundwater in the North of Iran is increased to supply increasing demands for agricultural and industrial consumptions, because of surface water resource limitation. The aim of this research was to evaluate the quality of groundwater for various uses i.e. agricultural and industrial consumptions in four main regions i.e. Lahijan, Astaneh, Talesh and Fumanat. In this paper, three indicators i.e. Langelier, Ryznar and Puckorius indices and furthermore Wilcox classification method, were used to assess groundwater quality in this region. According to Langelier index, there was not an especial trend in groundwater quality during study period, some years there was a tendency to settle and in some years did not tend to corrode, where 85.61, 55.4 and 39.54 percent of the wells in the area in 2002, 2004 and 2009, respectively, had a tendency to settle. Ryznar and Puckorius indices suggest that the water is corrosive (both indices values>6). In 2002, 2004 and 2009 according to Ryznar index, 84.17, 97.12 and 98.45 percent of the wells in the area had a tendency to corrode. According to the Wilcox classification method, almost all of the samples classified in 'good' class, and have no restriction to use in agriculture

کلیدواژه‌ها [English]

  • Langelier index
  • Raznar index
  • Puckorius index
  • Water Quality
  • Wilcox classification

مراجع

بانژاد،ح و محب زاده،ح. 1391. ارزیابی کیفیت آب زیرزمینی دشت رزن- قهاوند برای تأمین آب مورد نیاز کشاورزی با استفاده از GIS. فصلنامه علمی – پژوهشی فضای جغرافیایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهر. سال دوازدهم. 38: 110 – 99.
تجریشی،م. 1379. نگرانی­های کیفی منابع آب کشور. دومین کنفرانس آسیایی مدیریت آب و فاضلاب. تهران.
دماوندی،ع.، کریمی،ع.، تکاسی،م و طاهری،م. 1384. بررسی تغییرات کیفی آب های سطحی و زیر زمینی استان زنجان، سومین همایش ملی فرسایش و رسوب، تهران، شهریور 1384.
رضایی،م.، دواتگر،ن.، تاجداری،خ و ابولپور،ب. 1389. بررسی تغییرات مکانی برخی شاخص­های کیفی آب­های زیرزمینی استان گیلان با استفاده از زمین آمار. نشریه آب و خاک. 24(5) : 941- 932.
رمضانی،پ. 1380. بررسی خورندگی و رسوب­دهندگی آب آشامیدنی چاه­های شهر رشت. فصلنامه آب و فاضلاب. 38: 45- 41.
زارعی،ح. آخوندعلی،ع.م. 1385. بررسی کیفی منابع آب حوضه آبریز سد مخزنی و شبکه آبیاری و زهکشی ابولعباس2، مجموعه مقالات همایش ملی مدیریت شبکه های آبیاری و زهکشی، دانشگاه شهید چمران اهواز، جلد سوم، صفحه 1626-1620.
شعبانی،م. 1388. بررسی تغیرات کیفی آب های زیرزمینی دشت ارسنجان، فصل نامه جغرافیای طبیعی، سال اول، شماره سه، ص 82-71.
صفوی،ح. 1385. هیدرولوژی مهندسی. چاپ اول. انتشارات ارکان. اصفهان.620ص.
علیزاده،ا. 1376. آبیاری قطره­ای (اصول و عملیات). چاپ دوم. انتشارات دانشگاه امام رضا (ع). مشهد. 494ص.
علیزاده،ا. 1389. اصول هیدرولوژی کاربردی. چاپ بیست و نهم. انتشارات دانشگاه امام رضا (ع)، مشهد.912 ص.
محوی،ا و اسلامی،ا. 1385. بررسی وضعیت کیفی منابع تأمین و شبکه توزیع آب آشامیدنی شهر زنجان از نظر خورندگی و تشکیل رسوب در سال 1383، علوم و تکنولوژی محیط زیست، 28، صفحه 95-90.
معاضد،ه.، اشرفی،س.ف و موسوی مرتضوی،ف. 1390 . امکان سنجی استفاده از آب رودخانه هلیلرود واقع در استان کرمان جهت آبیاری قطره ای با استفاده از شاخص های ویل کاکس، لانژیلر و رایزنر، دومین کنفرانس ملی پژوهش های کاربردی منابع آب ایران، شرکت آب منطقه ای زنجان. 28 و 29 اردیبهشت.
معاضد،ه و حنیفه لو،ا . 1385. ارزیابی فاضلاب های ورودی و خروجی تصفیه خانه فاضلاب غرب شهر اهواز برای استفاده مجدد در کشاورزی، مجموعه مقالات همایش ملی مدیریت شبکه های آبیاری و زهکشی، دانشگاه شهید چمران اهواز، جلد سوم، صفحه 1567-1562.
مهدوی،م. 1384. هیدرولوژی کاربردی، جلد دوم، انتشلرات دانشگاه تهران، تهران.
مهندسین مشاور کنکاش عمران. 1388. گزارش بهنگام سازی تلفیق مطالعات منابع آب حوزه آبریز رودخانه­های سفیدرود بزرگ و تالش - تالاب انزلی. جلد دوم: بررسی ها و مشخصات عمومی. دفتر مطالعات پایه منابع آب شرکت سهامی آب منطقه ای گیلان. 223 صفحه.
نیک­پور،ب.، نوشادی،م.، مرتضوی،م.ص و یوسفی،د. 1385. بررسی کیفیت آب شرب شهر بهشهر از نظر شاخص­های خورندگی و رسوب­گذاری. اولین همایش تخصصی مهندسی محیط زیست. دانشکده محیط زیست. دانشگاه تهران.
یزدانی،و. انصاری،ح. 1388. بررسی امکان استفاده از آب­های زیرزمینی دشت تویسرکان در سیستم­های آبیاری. همایش ملی بحران آب در کشاورزی و منابع طبیعی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرری.
یزدانی،و. بانژاد،ح. میرزایی،م. 1388. ارزیابی آب های دشت بهار همدان از نظر خورندگی و رسوب گذاری. مجله ی مهندسی آب، سال دوم، صفحه 68-57.
Almeida,C., Quintar,S and Gonzalez,P. 2007. Assessment of irrigation water quality. Aproposal of a quality profile. Environ . Monit. Assess. J, 15(3): 56-67.
Al-Rawajfeh,A.E., Glade,H and Ulrich,J. 2005. Scaling in multiple-effect distillers: the role of CO2 release. Desalination J. 182: 209-219.
Ayers,R.S and Westcot,D.W. 1985. Water quality for agriculture. Irrigation and Drainage Paper N°29, Rev.1.FAO, Rome. 174.
Kevin,R. 2000. Scaling in geothermal heat pump systems, PP 11-15.
Kumar,M and Ramantadan,A.L. 2007. A comparative evaluation of groundwater suitability for irrigation and drinking purposes in two intensively cultivated districts of Punjab, India, Environ. Geolo. J. 53(3): 553-574.
Puckorius,P.R and Broke,J.M. 1991. A new practical index for calcium carbonate scale prediction in cooling tower system. Corrosion. 47(4): 280-284.
Roux,P., Preez,C.C and StrydoوM.G. 2007. Significance of soil modifiers in naturally degraded vertisols of the peninsular Indian in redefining the sodic soils. Geoderma. 136(1-2): 120-228.
Sun,Y., Shaozhong,K., Li,F and Zhang,L. 2009. Comparison of interpolation methods for depth to groundwater and its temporal and spatial variations in the Minqin oasis of northwest China. Environmental Modelling & Software. 24: 1163–1170.
Taghizadeh-Mehrjardi,R., Zareian-Jahromi,M., Mahmodi, Sh and Heidari,A. 2008. Spatial Distribution of Groundwater Quality with Geostatistics (Case Study: Yazd-Ardakan Plain). World Applied Sciences Journal. 4(1): 9-17.
نشریه آبیاری و زهکشی ایران
دوره 8، شماره 2 - شماره پیاپی 46
خرداد و تیر 1393
صفحه 246-256

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار