بررسی راندمان آبیاری در مزراع استان گلستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مهندسی آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

2 دانشیار مرکز تحقیقات جهاد کشاورزی گرگان، گرگان، ایران

چکیده

در پژوهش حاضر راندمان آبیاری در 20 مزرعه تحت آبیاری سطحی و 6 مزرعه تحت آبیاری بارانی کلاسیک در چند منطقه استان گلستان طی سال‌های 1387 و 1388 مورد ارزیابی قرار گرفت. راندمان کاربرد آب در روش آبیاری سطحی با استفاده از نسبت مقدار آب ذخیره شده در منطقه توسعه ریشه گیاه (کمبود رطوبت خاک در قبل از آبیاری از ظرفیت زراعی ) و مقدار آب وارد شده به هر مزرعه ( با اندازه‌گیری حجم آب ورودی) تعیین گردید. در روش آبیاری بارانی نیز علاوه بر راندمان کاربرد آب، مقدار ضریب یکنواختی توزیع آب (CU) نیز اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که دامنه تغییرات راندمان کاربرد آب در روش سنتی از 21 تا 81 درصد و در روش آبیاری بارانی از 54 تا 80 درصد و هم­چنین مقدار CU در روش آبیاری بارانی از 52 تا 88 درصد در نوسان است. دلایل عمده عدم حصول راندمان قابل قبول در برخی از مزارع ، نامناسب بودن زمان آبیاری، انتخاب دبی نامناسب، ابعاد نامناسب، غیر یکنواختی مزرعه و عدم توجه به قدرت جذب آب توسط خاک تشخیص داده شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation Of Irrigation Efficiency On Some Farms In Golestan Province

نویسندگان [English]

  • Mousa Hesam 1
  • Ali Reza Kiani 2
1 Assistant Prof., Dept. of Water Engineering, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources., Gorgan., Iran
2 Associate Prof., Golestan Agricultural and Natural Resources Research Center., Gorgan., Iran
چکیده [English]

In the present study, irrigation efficiency was evaluated in some irrigated areas including 20 farms under surface irrigation and 6 farms under sprinkler irrigation in some regions of Golestan province in 2008 and 2009. Application efficiency in surface irrigation method were determined by dividing absorbed water in the roots zone (soil moisture deficit) to the amount of applied water to each field (by measuring input water). In sprinkler irrigation, in addition to application efficiency (similar to surface irrigation) uniformity coefficient (CU) was also measured. Results have shown that application efficiency ranged between 21 to 81 percent and 54 to 80 percent for surface and sprinkler irrigation, respectively. And also uniformity efficiency in sprinkler irrigation was fluctuated between 52 to 88 percent. The main reasons for failure to achieve acceptable irrigation efficiency in some fields are: inappropriate irrigation time, choosing the wrong flow rate, improper size, the non-uniformity of the field and lack of attention to the water holding capacity in soil.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Surface irrigation
  • Sprinkler Irrigation
  • Efficiency
  • Golestan
سهراب، ف و عباسی،ف. 1388. ارزیابی بازده آبیاری در کشور و ارائه هم بازده آبیاری. یازدهمین همایش کمیته ملی آبیاری و زهکشی ایران.
طایفه رضایی،ح.، معیری،م و ریاحی،ح. 1382. ارزیابی بازدهی روشهای آبیاری سطحی و نحوه کار آن­ها در سطح کشور. گزارش پژوهش نهایی مؤسسة تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، شمارة 1002/82 ،کرج، 70 صفحه.
عباسی،ف، کیانی،ع و اسدی،م.ا. 1377. ارزیابی بازدهی کاربرد آب در روشهای آبیاری سطحی در منطقة گرگان. مجلة تحقیقات مهندسی کشاورزی. شماره 12.
  عباسی،ف.، مامن پوش،ع.، باغانی،ج و کیانی،ع. 1378. ارزیابی بازدهی روش های آبیاری سطحی و نحوه کار آن­ها در سطح کشور. مرکز اطلاعات و مدارک علمی کشاورزی به شماره 49/78.
کانونی،ا.، 1384. ارزیابی بازده آبیاری جویچه‌ای تحت مدیریت‌های مختلف در منطقه مغان. گزارش پژوهش نهایی مؤسسة تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، شمارة 547/84 ، کرج، 53 صفحه.
کیانی،ع .1378. ارزیابی آبیاری بارانی معمولی در منطقه گرگان. مرکز اطلاعات و مدارک علمی کشاورزی به شماره174/78.
Bloomer,D .2005. Irrigation Evaluation Code of Practice. Prepared for MAF Policy.  Page Bloomer Associates Ltd.
Christiansen,J.E. 1942. Irrigation by sprinkling. Univ. Calif. Bull. 670:124
Environmental, a division of Lincoln Ventures Ltd.
John,P.H., Lees,D.M., English,G.M .1985. Application performance of travelling irrigators. Project report number 35.  NZ Agricultural Engineering Institute, Lincoln University.  
Rogers,DH., Lamm,F.R., Mahbub,A., Trooien,T.P., Clark,G.A., Barnes,P.L., Mankin,K. 1997. Efficiencies and water losses of  irrigation systems.  Irrigation Management Series Publication.  Kansas State University, Kansas.
Rout,B., Carran,P., McIndoe,I. 2002. Field  Proven Irrigation Efficiency Benchmarks. Report No 4417/2, prepared for Ashburton-Lyndhurst Irrigation Society.  Lincoln
Regions,Cairo, Egypt, 25 February–2 March 1990. Vol. 3. Session III–-Session IV–Session V.Ministry of Public Works and Water Resources, Cairo, Egypt, pp. 237–245.
Stronge,J. 2001. Field efficiency of border strip irrigation in Canterbury, New Zealand. Masterate Thesis. Lincoln University.
Wolters,W and Bos,M.G. 1990. Interrelationships between irrigation efficiency and the reuse of drainage water. In: Papers Presented at the symposium on Land Drainage for Salinity Control in Arid and Semi-Arid