اثر کاربرد پلی‌آکریل‌آمید بر میزان فرسایش خاک در آبیاری جویچه‌ای و جویچه‌ای یک در میان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

2 دانش‌آموخته کارشناسی‌ارشد آبیاری و زهکشی، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

3 استادیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ولیعصر رفسنجان، رفسنجان، ایران

چکیده

هدف از مطالعه حاضر بررسی کاربرد پلی­آکریل­آمید و آبیاری جویچه­ای یک­در­میان بر مقدار فرسایش در آبیاری جویچه­ای می­باشد. از این­رو آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دستجرد، دانشگاه بوعلی سینا همدان انجام شد. تیمارهای آزمایش به‌صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک‌های کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. تیمارها به صورت آبیاری جویچه­ای مرسوم بدون تزریق پلی­اکریل­آمید (FSP0)، آبیاری جویچه­ای مرسوم با تزریق پلی­اکریل­آمید (FSP1.5)، آبیاری جویچه­ای یک در میان بدون تزریق پلی­اکریل­آمید (FAP0) و آبیاری جویچه­ای یک در میان با تزریق پلی­اکریل­آمید  (FAP1.5) بودند. نتایج نشان داد که اختلاف معنی­داری (p-value <0.01) در کاهش هدر رفت خاک در تیمارهای با کاربرد پلی­آکریل­آمید و آبیاری جویچه­ای یک در میان وجود دارد. به­طوری­که تیمار FAP1.5 در مقایسه با تیمار FSP0 سبب کاهش تلفات خاک در حدود 98، 98 و 99 درصد به ترتیب در آبیاری اول، دوم و سوم شده است. هم­چنین شکل سطح مقطع جویچه­ها در تیمارهای با کاربرد پلی­اکریل­آمید تغییرات کم­تری نسبت به تیمارهای با کاربرد پلی­اکریل­آمید داشته است. که بیانگر تثبیت خاک و شکل سطح مقطع جویچه در تیمارهای با کاربرد پلی­اکریل­آمید است. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effect of Polyacrylamide Application on Soil Erosion in Conventional and Alternate Furrow Irrigation

نویسندگان [English]

  • Samira Akhavan 1
  • Vahid Afshar 2
  • Fatemeh Soroush 3
1 Assistant Professor, Department of Water Engineering, College of Agriculture, Bu-Ali Sina University., Hamedan., Iran
2 Former M.Sc. in Irrigation and Drainage, Department of Water Engineering, College of Agriculture, Bu-Ali Sina University., Hamedan., Iran
3 Assistant Professor, Department of Water Engineering, College of Agriculture, Vali-e-Asr University of Rafsanjan., Rafsanjan., Iran
چکیده [English]

The objective of this study was to investigate polyacrylamide (PAM) application and alternate furrow irrigation system on soil erosion. The study was conducted in Dastjerd Research Farm, Bu-Ali Sina University, Hamadan, Iran. The experiment was designed as factorial, based on completely randomized design with three replications. Treatments were conventional furrow irrigation without PAM application (FSP0), conventional furrow irrigation with PAM application (FSP1.5), alternate furrow irrigation without PAM application (FAP0), and alternate furrow irrigation with PAM application (FAP1.5). The results showed that there is significant difference (p-value <0.01) in soil losses in alternate furrow irrigation treatment and PAM application (FA P1.5). The FA P1.5 treatment, in comparison with FSP0, lead to reduction of soil losses by 98, 98 and 99 percent in the first, second and third irrigations, respectively. Also, the shape of cross section of furrows didn’t have too much change in treatments with PAM application rather than without PAM application treatment. In general, PAM application could cause stability in soil and cross sections of furrows.     

کلیدواژه‌ها [English]

  • Furrow cross section
  • Sediment
  • Soil losses
  • Surface irrigation

مراجع

ربیعی،ا.، گیلانی،م و جمشیدی،ه. 1390. تهیه پلی آکریل آمید آنیونی بر پایه آکریل آمید به عنوان تثبیت کننده خاک. مجله علوم و تکنولوژی پلیمر، 24: 300-291.
سهرابی، ت.، جهان جو، ب و کشاورز،ع. 1384. تأثیر ماده شیمیایی پلی­اکریل­آمید بر تلفات خاک و نفوذ آب در خاک در روش آبیاری جویچه­ای. مجله تحقیقات مهندسی کشاورزی، جلد 6، 24:46-33.
شکفته،ح.، رفاهی،ح. و گرجی،م. 1384. بررسی اثر ماده شیمیایی پلی­آکریل­آمید بر فرسایش و رواناب خاک­ها. مجله علوم کشاورزی ایران جلد36، 1: 186-177.
صادقی،س.، حزباوی،ز.، یونسی،ح. و بهزادفر،م. 1392. روند تغییرات هدر رفت خاک و غلظت رسوب بر اثر کاربرد پلی­آکریل­آمید. نشریه حفاظت منابع آب و خاک، سال 2 .4: 67-53.
صادقی،ح. 1389. مطالعه و اندازه گیری فرسایش آبی. انتشارات دانشگاه تربیت مدرس،200 ص.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Abu-Zreig,M., Al-Sharif,M and Amayreh,J. 2007. Erosion Control of Arid Land in Jordan with Two Anionic Polyacrylamides, Arid Land Research Management. 21: 315-328.
Goodson,C.C., Schwartz,G  and Amrhein,C. 2006. Controlling Tailwater Sediment and Phosphorus Concentrations with Polyacrylamide in the Imperial Valley, California. Journal of Environmental Quality. 35:1072– 1077.
Lentz,R.D., Shainberg,I., Sojka,R.E and Carter,D.L. 1992. Preventing irrigation furrow erosion with small applications of polymers, Soil Science Society of America Journa. 56: 1926 –1932.
Lentz,R.D and Sojka,R.E. 2009. Long-term Polyacrylamide Formulation Effects on Soil Erosion, Water Infiltration, and Yields of Furrow irrigated Crops. Agronomy Journal, 101: 305-314.
Lentz,R.D., Sojka,R.E and Mackey,B.E. 2002. Fate and efficacy of polyacrylamide applied in furrow irrigation: full advance and continuous treatments. Journal of Environmental Quality, 31, 661-670.
Sepaskhah,A.R and Afshar-Chamanabad,H. 2002. Determination of infiltration rate for every-other furrow irrigation, Biosystems engineering, 82.4: 479-484.
Sepaskhah,A.R and Bazrafshan-Jahromi,A.R. 2006. Controlling Runoff and Erosion in Sloping Land with Polyacrylamide under a Rainfall Simulator. Biosystems Engineering, 93:4. 469-474.
Sepaskhah,A.R and Mahdi-Hosseinabadi,Z. 2008. Effect of Polyacrylamide on the Erodibility Factor of a Loam Soil, Biosystems Engineering, 99: 598-603.
Shainberg,I., Levy,G.J., Rengasamy,P  and Frenkel,H. 1991. Aggregate stability and seal formation as affected by drops impact energy and soil amendments. Soil Science Society of America Journa1, 54: 113-118.
Shin,M.H., Won,C.H., Jang,J.R., Choi,Y.H., Shin,Y.C., Lim,K.J and Choi,J.D. 2013.  Effect of surface cover on the reduction of runoff and agricultural NPS pollution from upland field.Paddy Water Environment, 11: 493–501.
Szogi,A.A., Leib,B.G., Redulla,C.A., Stevens,R.G., Mathews,G.R and Strausz,D.A. 2007. Erosion control practices integrated with polyacrylamide for nutrient reduction in rill irrigation runoff, Agricultural water managemet, 9: 43-50.
Yu,J., Lei,T., Shainberg,I., Mamedov,A.I and Levy,G.J. 2003. Infiltration and Erosion in Soils Treated with Dry PAM and Gypsum. Soil Science Society of America Journal, 67:630–636.
Zheng,M., 2011. A Technology for EnhancedControl of Erosion, Sediment and Metal Leaching at Disturbed Land Using Polyacrylamide and Magnetite Nanoparticles. A thesis submitted to the Graduate Faculty of Auburn University in partial fulfillment of the requirements for the Degree of Master of Science, Auburn, Alabama August, 104p.
نشریه آبیاری و زهکشی ایران
دوره 9، شماره 1 - شماره پیاپی 49
فروردین و اردیبهشت 1394
صفحه 152-162

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار