TY - JOUR ID - 144622 TI - ارزیابی روش‌های پهنه‌بندی پراکنش مکانی شاخص‌های کیفی آب‌های زیرزمینی در منطقه ترکمنچای JO - نشریه آبیاری و زهکشی ایران JA - IDJ LA - fa SN - 2008-7942 AU - ترکیان ایورقی, هادی AU - نظری, ناصر AU - فرامرزی, علی AU - خانی, علی AD - دانشجوی دکترا ی شیمی و حاصلخیزی خاک AD - استادیار گروه شیمی و حاصلخیزی خاک، واحد میانه، دانشگاه آزاد اسلامی، میانه، ایران AD - استادیار گروه زراعت، واحد میانه، دانشگاه آزاد اسلامی، میانه، ایران AD - استادیار گروه شیمی و مهندسی شیمی، واحد میانه، دانشگاه آزاد اسلامی، میانه، ایران Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 16 IS - 1 SP - 83 EP - 94 KW - ارزیابی متقابل KW - ترکمنچای KW - زمین‌آمار KW - کریجینگ KW - کوکریجینگ DO - N2 - تغییرات مکانی شاخص‌های کیفی آب‌های زیرزمینی، از جمله عوامل تأثیرگذار بر سیاست‌های مدیریت برداشت و مصرف این منابع هستند. در مناطق اقلیمی خشک و نیمه‌خشک، آب‌های زیرزمینی از جمله منابع مهم جهت بهره‌برداری برای مقاصد مختلف به‌خصوص کشاورزی و شرب محسوب می‌شوند که بررسی شاخص‌های کیفی آن در راستای ارزیابی امکان استفاده از آب‌های زیرزمینی در بخش-های مختلف حائز اهمیت است. در این پژوهش، دقت روش‌های زمین‌آمار کریجینگ و کوکریجینگ و نیز روش‌های قطعی عکس فاصله وزن‌دار و توابع پایه شعاعی جهت پیش‌بینی پراکنش مکانی پارامترهای کیفی آب‌های زیرزمینی شامل غلظت کلر، سدیم، منیزیم، کلسیم، سولفات، نسبت جذبی سدیم، غلظت کل املاح و هدایت الکتریکی در منطقه ترکمنچای مورد بررسی قرار گرفت. به‌منظور ارزیابی نتایج از روش ارزیابی متقابل و شاخص‌های MAD، RMSE و R استفاده شد. بر اساس نتایج به‌دست آمده، روش کوکریجینگ بهترین روش پهنه‌بندی تمام شاخص‌های مورد مطالعه می‌باشد. مقادیر RMSE برای هدایت الکتریکی معادل 67/130 میکروموس بر سانتی‌متر، غلظت کل املاح معادل 13/61 میلی‌گرم بر لیتر، غلظت کلسیم معادل 84/0 میلی‌اکی‌والان بر لیتر، غلظت منیزیم معادل 53/0 میلی‌اکی-والان بر لیتر، غلظت سدیم معادل 63/0 میلی‌اکی‌والان بر لیتر، غلظت کلر معادل 41/0 میلی‌اکی‌والان بر لیتر، غلظت سولفات معادل 58/0 میلی‌اکی‌والان بر لیتر و نسبت جذبی سدیم معادل 31/0 میلی‌اکی‌والان بر لیتر گزارش شد. همچنین ارزیابی نتایج حاصل از پراکنش مکانی شاخص‌ها نشان داد که منابع آب‌های زیرزمینی در کل منطقه مورد مطالعه وضعیت مطلوبی جهت استفاده برای مصارف مختلف دارد که این امر در نیمه شمالی محدوده مطالعاتی مشهودتر است. با توجه به روند تغییرات غلظت عناصر در محدوده روستای خواجه‌غیاث به‌منظور بهبود شرایط و ارائه سیاست‌های برداشت و مصرف از آب‌های زیرزمینی با هدف جلوگیری از افت کیفیت آب توصیه می‌شود پایش کیفی آب به‌صورت منظم انجام شود. UR - https://idj.iaid.ir/article_144622.html L1 - https://idj.iaid.ir/article_144622_19555c94f9e7753142cec4fef5455050.pdf ER -