TY - JOUR ID - 163498 TI - اثر نوع ‌آبیاری با ترکیب فاضلاب تصفیه‌شده و آب شور بر جذب برخی فلزات سنگین در دانه جو JO - نشریه آبیاری و زهکشی ایران JA - IDJ LA - fa SN - 2008-7942 AU - شهیدی, علی AU - خاشعی سیوکی, عباس AU - باقری, حسین AU - افشین, علی AD - دانشیار/ گروه علوم و مهندسی آب- دانشکده کشاورزی- دانشگاه بیرجند AD - گروه علوم و مهندسی آب دانشگاه بیرجند AD - گروه علوم و مهندسی آب- دانشگاه بیرجند AD - دانشجوی کارشناس ارشد آبیاری و زهکشی دانشگاه بیرجند Y1 - 2023 PY - 2023 VL - 16 IS - 6 SP - 1098 EP - 1111 KW - آب‌های نامتعارف KW - فلزات سنگین KW - کم‌آبیاری KW - آبیاری یکی در میان KW - اختلاط منابع آب DO - N2 - کمی منابع آب و بارندگی از جمله مشکلات پیش‌روی کشاورزی در مناطق گرم و خشک است. لذا، هدف پژوهش حاضر، بررسی اثر سطح آبیاری با فاضلاب تصفیه‌شده و آب شور بر تجمع آلومینیوم، منگنز و آرسنیک در دانه جو رقم گوهران است. عوامل آزمایش شامل سطح آبیاری (100، 70 و 50% نیاز آبی) و نوع آب (آبیاری جداگانه، اختلاط‌شده و یکی در میان با فاضلاب تصفیه‌شده و آب شور چاه) در سه تکرار بود. آماده‌سازی زمین و کشت دانه‌های جو در سال زراعی 1398 در اراضی کشاورزی تصفیه‌خانه فاضلاب شهر بیرجند انجام گرفته و پس از رسیدن محصول، دانه‌های جو جداسازی و هضم شده و غلظت منگنز، آلومینیوم و آرسنیک آن اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که غلظت آرسنیک جو در تمامی تیمارها ناچیز بوده و دامنه تغییرات منگنز بین 4/68 و 5/96 و آلومینیوم آن بین 39 تا 2/115 میلی‌گرم بر کیلوگرم بوده که منطبق بر استاندارد خوراک دام است. در این راستا، غلظت منگنز و آلومینیوم در تیمار آبیاری یکی‌درمیان به‌ترتیب 4/79 و 7/53 و در تیمار آبیاری اختلاطی 3/78 و 1/52 میلی‌گرم بر کیلوگرم بوده که تفاوت معنی‌داری بین آن‌ها در سطح آماری 5 درصد مشاهده نشد. کم‌آبیاری در تمامی تیمارها موجب افزایش تجمع منگنز و در تمامی تیمارها به جز آبیاری با فاضلاب تصفیه‌شده و آبیاری یکی‌درمیان سبب افزایش جذب آلومینیوم در دانه گردید. با تغییر رژیم آبیاری از 50% نیاز آبی به 100%، نقش شوری آب در تجمع فلزات کاهش و نقش مواد آلی فاضلاب تصفیه‌شده افزایش یافت. نتایج این مطالعه به لحاظ اثر گذاری سطح آب آبیاری و مثبت بودن آبیاری یکی در میان و اختلاطی با فاضلاب تصفیه‌شده و آب شور در کاهش تجمع فلزات سنگین در دانه جو، به‌عنوان دو راه‌کار مدیریتی کم هزینه، راهنمای مناسبی در استفاده ایمن از این آب‌های نامتعارف در کشاورزی است." UR - https://idj.iaid.ir/article_163498.html L1 - https://idj.iaid.ir/article_163498_45df51d86d44b5b04b241a223f48d1e8.pdf ER -