TY - JOUR ID - 95455 TI - بهره‌وری عوامل تولید محصول سیر در دو سامانه آبیاری بارانی و سطحی در استان همدان JO - نشریه آبیاری و زهکشی ایران JA - IDJ LA - fa SN - 2008-7942 AU - سیدان, سید محسن AU - قدمی فیروزآبادی, علی AD - استادیارپژوهش بخش تحقیقات اقتصادی،اجتماعی وترویج کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان، سازمان تحقیقات،آموزش وترویج کشاورزی، همدان، ایران AD - استادیار پژوهش بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، همدان، ایران. Y1 - 2019 PY - 2019 VL - 13 IS - 3 SP - 845 EP - 854 KW - بهره‌وری فیزیکی KW - تابع تولید KW - ترانسنتدنتال KW - ترانسلوگ KW - سیر DO - N2 - استان همدان یکی از مناطق مستعد کشت سیر در ایران است، بطوریکه این محصول از منابع درآمدزا در این منطقه به شمار می‌آید. به دلایل کشت سنتی و عدم استفاده از روش های جدید تولید، بهره‌وری عوامل تولید در تولید این محصول در حد قابل قبولی نیست. از آنجایکه افزایش تولید از طریق افزایش سطح زیر کشت با محدودیت هایی از جمله محدودیت منابع آبی مواجه است. لذا با افزایش بهره‌وری نهاده‌ها بالاخص نهاده آب می توان به افزایش تولید دست یافت. در این خصوص مطالعه بهره‌وری عوامل تولید بسیار حایز اهمیت است. لذا این مطالعه با هدف اندازه‌گیری بهره وری عوامل تولید محصول سیر در دو روش آبیاری سطحی و بارانی در استان همدان صورت گرفت. داده‌های مورد نیاز این مطالعه از طریق پرسشنامه ازمیان 145 سیرکار دو شهرستان بهار و همدان در سال زراعی 1396 جمع‌آوری شد. جهت تعیین تابع عملکرد مناسب در دو روش آبیاری سطحی و بارانی به‌ترتیب از تابع ترانسنتدنتال و ترانسلوگ استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که بهره‌وری آب، بذر، کود شیمیای، سموم شیمیایی و کارگر در سیستم آبیاری بارانی به طور قابل توجهی بالاتر از سیستم آبیاری سطحی است و در روش آبیاری بارانی از نظر مصرف آب، کشاورزان بسیار منطقی‌تر عمل می‌کنند. بهره‌وری فیزیکی و اقتصادی در دو روش آبیاری بارانی و سطحی به ترتیب 6/2، 76/1 کیلوگرم در هر مترمکعب آب ورودی به مزرعه و 128932 و 87146 ریال در هر متر مکعب آب محاسبه شد، بنابراین بطور متوسط بهره‌وری فیزیکی و اقتصادی تولید سیر در روش آبیاری بارانی حدود 48 درصد بیش از روش آبیاری سطحی است. مجموع کشش عوامل تولید نشان داد که در روش آبیاری بارانی پتانسیل بالایی برای افزایش تولید نسبت به روش آبیاری سطحی وجود دارد. کشاورزان سیرکار از آب، کود شیمیایی و بذر به میزان بهینه استفاده می کنند، اما از سموم شیمیایی در هر دو روش آبیاری و از نیروی کار در روش آبیاری سطحی بیش از میزان بهینه استفاده می‌کنند. لذا برای استفاده بهتر از عوامل تولید و افزایش سودآوری مزرعه لازم است که در در دو روش آبیاری مصرف سموم شیمیایی کاهش و در روش آبیاری سطحی نیروی کار نیز کمتر استفاده شود. UR - https://idj.iaid.ir/article_95455.html L1 - https://idj.iaid.ir/article_95455_3f29c791e943e26c9a9114a95130212b.pdf ER -