TY - JOUR ID - 96396 TI - ارزیابی خصوصیات کمی گیاه رزماری با استفاده از دو سیستم آبیاری قطره‌ای تحت تأثیر اعمال کم‌آبیاری JO - نشریه آبیاری و زهکشی ایران JA - IDJ LA - fa SN - 2008-7942 AU - اسدی, رسول AU - حسن پور, فرزاد AU - مهربانی, میترا AU - باقی زاده, امین AU - کاراندیش, فاطمه AD - دانشجوی دکتری، آّبیاری و زهکشی، گروه مهندسی آب، دانشگاه زابل AD - دانشیار، گروه مهندسی آب، دانشگاه زابل AD - استاد، گروه فارماکوکنوزی، دانشکده داروسازی، دانشگاه علوم پزشکی کرمان AD - دانشیار، گروه بیوتکنولوژی، پژوهشگاه علوم و تکنولوژی پیشرفته و علوم محیطی، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته کرمان Y1 - 2019 PY - 2019 VL - 13 IS - 4 SP - 1027 EP - 1038 KW - آبیاری ناقص ریشه KW - بهره‌وری آب KW - شاخص سطح برگ KW - کرمان KW - گیاه دارویی DO - N2 - به منظور ارزیابی ویژگی‌های کمی گیاه دارویی رزماری در شرایط کاربرد دو سیستم آبیاری قطره‌ای تحت تأثیر کم‌آبیاری تنظیم شده و آبیاری ناقص ریشه، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خرد شده و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تولید نهال شهرداری کرمان در سال زراعی 1395 اجرا شد. در این تحقیق، دو سیستم آبیاری قطره‌ای (سطحی و زیرسطحی) به‌عنوان عامل اصلی و پنج سطح آبیاری شامل آبیاری کامل (تأمین کامل کمبود رطوبت خاک تا حد ظرفیت زراعی)، کم‌آبیاری تنظیم شده و آبیاری ناقص ریشه هر کدام در دو سطح 75 و 55 درصد آبیاری کامل به‌عنوان عامل فرعی مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد که کاربرد سیستم آبیاری قطره‌ای زیرسطحی نسبت به آبیاری قطره‌ای سطحی علاوه بر صرفه‌جویی 4/11 درصدی در مصرف آب، باعث افزایش 21 درصدی بهره‌وری آب شد. همچنین بیشترین وزن خشک اندام هوایی (2/4404 کیلوگرم در هکتار)، ارتفاع بوته (4/68 سانتی‌متر)، تعداد شاخه زایا (7/128) و شاخص سطح برگ در مزاحل مختلف رشد، در سطح تأمین کامل کمبود رطوبت خاک در آبیاری قطره‌ای زیرسطحی بدست آمد. تأمین 75 درصد آبیاری کامل در شرایط آبیاری ناقص ریشه در سیستم زیرسطحی باعث افزایش تمامی شاخص‌های رشد گیاه نسبت به تأمین 75 درصد آبیاری کامل در شرایط کم‌آبیاری تنظیم شده در سیستم زیرسطحی شد. این‌در حالی بود که تأمین 75 درصد آبیاری کامل در شرایط آبیاری ناقص ریشه در سیستم زیرسطحی در حالی صرفه‌جویی 25 درصدی در مصرف آب و افزایش 8/12 درصدی بهره‌وری آب را در پی داشت که کاهش 3/5 درصدی وزن خشک اندام رویشی، 9/8 درصدی تعداد شاخه زایا و 8/9 درصدی ارتفاع بوته را نسبت به تأمین کامل کمبود رطوبت خاک در سیستم زیرسطحی رقم زد. با بررسی هم‌زمان بهره‌وری آب و خصوصیات رشد گیاه دارویی رزماری، می‌توان به این نتیجه رسید که با تأمین 75 درصد آبیاری کامل در شرایط آبیاری ناقص ریشه در سیستم زیرسطحی، علاوه بر صرفه‌جویی در مصرف آب و افزایش بهره‌وری آب، با کم‌ترین کاهش در پارامترهای رشد گیاه مواجه شد. UR - https://idj.iaid.ir/article_96396.html L1 - https://idj.iaid.ir/article_96396_8be0d0775aab8de800dbb14632c6f47e.pdf ER -