ارزیابی تحلیل اجتماعی اجرای سیستم آبیاری تحت‌فشار (مطالعه موردی اراضی پایاب سد خراسانه بوکان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد مهندسی آب پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران / مهندس مشاور

2 دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی آب دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری

چکیده

در پژوهش حاضر به ارزیابی و تجزیه و تحلیل مسائل اجتماعی و نقش آن‌ها در اجرای سیستم‌ آبیاری تحت‌فشار به صورت موردی در اراضی آبخور سد خراسانه شهرستان بوکان در استان آذربایجان‌غربی به مساحت 400 هکتار که سیستم مورد نظر برای آن به صورت تلفیقی و تجمیعی در نظر گرفته شده است، پرداخته می‌شود. نتایج ارتباط بین متغیرهای مختلف و پارامترهای موثر در مسائل اجتماعی نشان داد که اکثریت ساکنین روستاهای مورد مطالعه راضی به استفاده از سیستم‌های تحت‌فشار می‌باشند. همچنین بین نوع کشت و روش آبیاری موجود در منطقه رابطه معنی داری وجود دارد و با توجه به نتایج مشاهده می‌شود که بیشترین کشت مربوط به چغندر و گندم می‌باشد که 24 درصد پاسخگویان بصورت بارانی متحرک و 30 درصد پاسخگویان بصورت سطحی آبیاری می‌کنند. نتایج ارتباط بین تحصیلات و میزان آگاهی از سیستم آبیاری اختلاف معنی داری وجود دارد این اختلاف ناشی از گروه‌بندی تحصیلات است علاوه بر این، نتایج ارتباط بین میزان تحصیلات با درآمد پاسخگویان بر می‌آید که هیچ ارتباط معنی داری بین میزان تحصیلات و یا درآمد با موارد گفته شده وجود ندارد. به عبارت دیگر کم بودن یا بالا بودن تحصیلات و یا درآمد پاسخگویان تاثیری بر روی تعصبات فرهنگی و ندارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of social analysis of pressurized irrigation system (Case study of lands downstream of Khorasane Bokan dam)

نویسندگان [English]

  • Javad Vejahat 1
  • Shadi Saraf 2
1 Master Of water engineering university of Tehran
2 Master student of water engineering, Sari University of Agriculture and Natural Resources
چکیده [English]

In the present study, to evaluate and analyze social issues and their role in the implementation of pressurized irrigation system on a case-by-case basis in the water intake lands of Khorasane dam in Buchan city in West Azerbaijan province with an area of 400 hectares. The consolidated and aggregated form is considered, paid. The results of the relationship between different variables and effective parameters in social issues showed that the majority of residents of the studied villages are satisfied with the use of pressurized systems. Also, there is a significant relationship between the type of cultivation and irrigation method in the region and according to the results, it can be seen that the most cultivation is related to beets and wheat. Results of the relationship between education and knowledge of the irrigation system There is a significant difference. This difference is due to the grouping of education. In addition, the results of the relationship between education and respondents' income show that there is no significant relationship between education or There is no income with the said items. In other words, the low or high education or income of the respondents has no effect on cultural prejudices.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social study
  • pressurized irrigation
  • Khorasane dam
  • Bukan
اعظمی، الف.، زرافشانی، ک. دهقانی، ح. و گرجی، ع. 1391. واکاوی نگرش بهره‌برداران نسبت به سیستم­های آبیاری تحت­فشار و عوامل مؤثر بر آن در استان کرمانشاه، آب‌وخاک. 26 (4): 896 – 886.
بلالی، ح.، سعدی، ح. و وحدت ادب، ر. 1395. عامل‌های اقتصادی و اجتماعی مؤثر بر پذیرش تکنولوژی آبیاری تحت‌فشار در گندم‌زارهای شهرستان همدان، پژوهش مدیریت و آموزش کشاورزی، 8 (37): 96-85.
علیجانی، ف. بهروز، ش. 1400. بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش سامانه آبیاری تحت­فشار تجمیعی مطالعه موردی باغداران شهرستان تاکستان، تحقیقات اقتصاد کشاورزی، 13 (3): 56-42.
بی­نام. 1394. عملکرد آبیاری تحت­فشار در برنامه، وزارت جهاد کشاورزی، معاونت برنامه­ریزی و اقتصاد کشاورزی.
تاجیک، ع.، نجفی کانی، ع. و خواجه­شاهکویی، ع. 1399. بررسی اثرات اقتصادی و اجتماعی آبیاری تحت­فشار در توسعه­ی کشاورزی و نواحی روستای مطالعه موردی بخش بهاران شهرستان گرگان، جغرافیا و توسعه. 18 (60): 218 – 201.
جهان­نما، ف. 1380. عوامل اجتماعی اقتصادی مؤثر در پذیرش سیستم­های آبیاری تحت­فشار مطالعه موردی استان تهران، اقتصاد کشاورزی و توسعه. 9 (36): 258- 237.
سالم، ج. 1396. واکاوی عوامل مؤثر بر عدم به‌کارگیری روش آبیاری تحت­فشار توسط پسته­کاران استان یزد، پژوهش آب در کشاورزی. 31 (4): 594- 585.
رحمانی، ص.، یزدانی، س. محمودی، الف.، شوکت فدایی، م. و سوری، ع. 1395. بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش و توسعه سطح کشت آبیاری تحت­فشار با استفاده از مدل لاجیت مطالعه موردی استان اردبیل، پژوهش­های رشد و توسعه اقتصادی. 6 (23): 26-13.
ظریفیان، ش.، رستمی، ج. و پیش بهار، الف. 1399. عوامل مؤثر بر به‌کارگیری سیستم­های نوین آبیاری در توسعه کشاورزی پایدار مطالعه موردی شهرستان بستان­آباد، دانش کشاورزی و توسعه پایدار. 30 (3): 229- 217.
مریانجی، ز.، حسینی، الف. و عباسی، ح. 1396. تحلیل اثرات خشک‌سالی بر تولید گندم و مهاجرت روستایی استان همدان، اقتصاد فضا و توسعه روستایی. 6 (1): 112- 95.
وجاهت، ج. و صراف، ش. 1399. رویکرد نوین در آبیاری دشت سیستان با اعمال شرایط خاص اجتماعی اقلیمی و منابع موجود، اولین همایش ملی کم آبیاری و استفاده از آب­های نامتعارف در کشاورزی مناطق خشک، قطب علمی مدیریت کم آبیاری و آب­های نامتعارف. دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد.
Bazgir N.2015. Water Productivity in Agriculture. (Interview), Iranian Students' News Agency (ISNA), Available at:  https://www.isna.ir/amp/markazi-73183.
Nguyen Minh Due. 2008. Farmers Satisfaction withAquaculture –A Logistic Model inVietnam. Ecological Economics, 62(3), 525-531.