تأثیرکم آبیاری متناوب برعملکرد، اجزا عملکرد و بهره‌وری آب در ذرت دانه‌ای سینگل کراس-704

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی, پردیس ابوریحان دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 استاد گروه مهندسی آبیاری و زهکشی ، پردیس ابوریحان دانشگاه تهران، تهران، ایران

3 استادیار گروه زراعت ، پردیس ابوریحان دانشگاه تهران، تهران، ایران

4 کارشناس گروه مهندسی آبیاری و زهکشی ، پردیس ابوریحان دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

به­منظور بررسی اثر کم آبیاری متناوب بر عملکرد، اجزاء عملکرد و بهره­وری آب در ذرت دانه­ای رقم سینگل کراس-704، پژوهشی در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با چهار تیمار آبیاری و سه تکرار در سال 1392 در مزرعه تحقیقاتی پردیس ابوریحان- دانشگاه تهران واقع در شهرستان پاکدشت اجرا گردید. تیمارهای آبیاری شامل تیمار A(آبیاری کامل- تیمار شاهد)، تیمار  B(آبیاری متناوب با یک دور آبیاری کامل و دور بعد با  85 درصد آبیاری کامل تا پایان رشد گیاه)،  تیمار Cو تیمار  Dمانند تیمار B اما با اعمال 65 و 50 درصد آبیاری کامل تا پایان رشد گیاه اجرا شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که کم آبیاری متناوب بر صفات وزن خشک بوته، وزن بلال، عملکرد دانه و بهره وری آب اثر معنی­داری داشت. برای رسیدن به بهره­وری آب، ارتفاع بوته، عملکرد زیست توده، وزن بلال و عملکرد دانه­ی بیش­تر، نیازی به آبیاری کامل(100درصد) نیست و با آبیاری به صورت تیمار B می­توان به مقدار عملکرد حداکثر رسید. هم­چنین بر اساس همبستگی صفات مشخص شد که وزن بلال بیش­ترین همبستگی مثبت و معنی­داری در سطح یک درصد با عملکرد دانه داشت. پس می­توان پیشنهاد نمود که مناسب­ترین روش اعمال کم آبیاری برای ذرت دانه­ای در این منطقه، آبیاری متناوب با یک دور آبیاری کامل و دور بعد با  85 درصد آبیاری کامل تا پایان رشد گیاه می­باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effect of Intermittent Deficit Irrigation on Yield, Yield Components and Water Productivity of Maize Sc-704

نویسندگان [English]

  • Seyedeh Tayebeh Masomi 1
  • Ali Rahimikhoob 2
  • Majid Ghorbanijavid 3
  • Mohammad Hadi Nazarifar 4
1 MSc student of Irrigation and Drainage, College of Aburaihan-University of Tehran., Tehran., Iran
2 Professor, Department of Irrigation and Drainage, College of Aburaihan- University of Tehran., Tehran., Iran
3 Assistant Professor, Department of Agronomy, College of Aburaihan, University of Tehran., Tehran., Iran
4 Expert, Department of Irrigation and Drainage, College of Aburaihan- University of Tehran., Tehran., Iran
چکیده [English]

In order to evaluate the effects of intermittent deficit irrigation on corn SC-704. An experiment was conducted in randomized complete block design with four irrigation treatments and three replications research farm of college of Aburaihan at Pakdasht in 2013. Treatments included irrigation method A(control treatment, complete irrigation), B(irrigation alternating with an irrigation full and round, with 85 percent of full irrigation to the plant) treatments C and treatments D with 65 and 50 percent similar of treatments B, was performed. The results of variance analysis showed that intermittent deficit irrigation had significant effect on characteristics of dry weight of plant, ear weight, grain yield and water productivity. For reaching more water productivity, plant height, biomass yield, ear weight and grain yield, there is no need of full irrigation(100 percent), and through irrigation Form of treatment B, maximum yield could be reached. According to Correlation of characteristics Determined that ear weight maximum positive correlation and significant one percent with grain yield. So far the most convenient method of applying deficit irrigation for corn in the area, intermittent irrigation with a complete irrigation and the next round with 85 percent complete irrigation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Water productivity
  • Grain yield
  • Intermittent deficit irrigation
اردلان،و.، آقایاری،ف.، پاک­نژاد،ف.، صادقی.شعاع،م.، اسماعیل زاده خراسانی،ش و فاطمی ریکا،ز. 1391. بررسی اثر تنش کم­آبیاری و شیوه­های مختلف آبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد دورقم ذرت. مجله زارعت و اصلاح نباتات. 8:3. 175-189.
احمد الی،ج و خلیلی،م. 1386. ارزیابی اثر کم آبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت دانه ای در منطقه میاندوآب. مجله پژوهش آب ایران.1:1. 17-23.
اسدی،ر و اسدی،ر.ا. 1391. تأثیر کم­آبیاری ذرت دانه­ای با استفاده از سیستم آبیاری قطره­ای بر عملکرد، اجزای عملکرد و کارایی مصرف آب. مجله پژوهش آب در کشاورزی. 26:2. 197-209.
انصاری،ح.، میر لطیفی،م و فرشی،ع. 1385. تأثیر کم­آبیاری بر عملکرد و کارایی مصرف آب ذرت زود رس. مجله علوم خاک و آب. 20:2. 346-348.
حیدری،ع.، چوکان،ر.، تشکری،ع و کلانتری،ح. 1390. تأثیر سطوح مختلف تنش خشکی بر عملکرد و اجزای عملکرد هیبریدهای ذرت. نشریه آب خاک(علوم و صنایع کشاورزی). 1250.6:25-1263.
رضایی استخروئیه،ع.، هوشمند،ع.، برومندنسب،س و خانجانی،م. 1391. تأثیر کم­آبیاری و خشکی موضعی ریشه بر عملکرد اجزائ عملکرد و کارایی مصرف آب گیاه ذرت دانه­ای هیبرید سینگل کراس 704. نشریه آب و خاک(علوم و صنایع کشاورزی).6:26. 1514-1521.
ربانی،ج و امام،ی. 1390. پاسخ عملکرد دانه هیبریدهای ذرت به تنش خشکی در مراحل مختلف رشد. مجله تولید و فراوری محصولات زراعی و باغی. 2:1. 65-78.
سادات میرئی،م و فرشی،ع. 1382. چگونگی مصرف و بهره­وری آب در بخش کشاورزی. یازدهمین همایش کمیته ملی آبیاری و زهکشی ایران.203-214.
شایان،ف. 1382. بررسی بهره­وری آب کشاورزی در تولید اقتصادی محصولات. یازدهمین همایش کمیته ملی آبیاری و زهکشی ایران.1-16.
علیزاده،ا و خلیلی،ن. 1388. بررسی بهره وری آب - انرژی در زراعت چغندر قند. مجله آبیاری و زهکشی ایران.2:3 .123-136.
گلستانی،س.، نوری،م.، شایان نژاد،م.، محمد خانی،ع و شاه نظری،ع. 1391. مطالعه اثرات روش کم­آبیاری متناوب بر تعدادی از صفات فیزیولوژیکی گیاه سیب زمینی رقم آگریا. اولین کنفرانس ملی راهکارهای دستیابی به توسعه پایدار.
مجدم،م و مدحج،ع. 1391. اثر سطوح نیتروژن بر کارایی مصرف آب، عملکرد و اجزای عملکرد دانة ذرت دانه­ای درشرایط بهینه و تنش خشکی. نشریه پژوهش­های زراعی ایران.3:10. 546-554.
میرزایی،م.ر و رضوانی،س.م. 1391. اثر سطوح کم­آبیاری در مراحل چهارگانه رشد بر عملکرد و کیفیت چغندر قند. مجله علوم زراعی ایران.2:14. 94-107.
Cai,X  and  Rosegrant,M. 2003.World Water Productivity: Current Situation and Future Options. 163-178.
Hirich,A., Rami,A., Laajaj,K., Choukr-Allah,R., Jacobsen,S-E, El youssfi,L and  El Omari,H. 2012. Sweet Corn Water Productivity under Several Deficit Irrigation Regimes Applied during Vegetative Growth Stage using Treated Wastewater as Water Irrigation Source. World Academy of Science, Engineering and Technology. 61:840-847.
Oktem,A., Simsek,M and Oktem.A.G. 2003. Deficit irrigation effects on sweet corn (Zea ays saccharata Sturt) with drip irrigation system in a semi-arid region1.Water-yield relationship. Journal of Agricultural Water Management.61: 63-74.
Payero,J.-O., Tarkalson,D.D., Irmak,S., Davison,D. and Petersen,J.L. 2008. Effect of irrigation amounts applied with subsurface drip irrigation on corn evapotranspiration, yield, water use efficiency, and dry matter production in a semiarid climate. – Agricultural of water management. 95: 895 – 908.
Tariq ,J and Usman,K.H. 2009. Regulated Deficit Irrigation Scheduling of Maize Crop. Sarhad Journal of Agriculture. 25:3.441-450.