تاثیر کم‌آبیاری گیاه سالیکورنیا با آب دریا بر عملکرد زیست‌توده و شاخص بهره‌وری آب در منطقه بوشهر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، مرکز ملی تحقیقات شوری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران

2 دانشیار، مرکز ملی تحقیقات شوری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران

3 کارشناس شرکت توسعه آب و نیروی ایران، وزارت نیرو، تهران، ایران

چکیده

این پژوهش به منظور بررسی پاسخ گیاه سالیکورنیا (Salicornia persica) به کاهش حجم آب مصرفی و تعیین روابط بین آب مصرفی و عملکرد زیست‌توده تحت شرایط آبیاری با آب خلیج‌ فارس در ساحل دلوار واقع در استان بوشهر انجام شد. تیمارهای مورد نظر شامل T1، T2، T3، T4، T5 و T6 بودند که با اعمال مقادیر مختلف آب مصرفی در طول فصل رشد و اندازه‌گیری حجم آب کاربردی نهایی توسط کنتورهای حجمی، به ترتیب مقادیر 6700، 8800، 9600، 10000، 11800 و 14700 مترمکعب بر هکتار در این تیمارها اعمال گردیدند. نتایج نشان داد که در تیمارهای T1 تا T5 و علیرغم افزایش قابل‌توجه حجم آب کاربردی، تفاوت معنی‌داری در عملکرد زیست‌توده حاصل نگردید و میانگین عملکرد ماده خشک این تیمارها در حدود 3000 کیلوگرم در هکتار بود. اما افزایش حجم آب کاربردی در تیمار T6، تأثیر مثبت و قابل توجهی بر عملکرد زیست‌توده داشت و سبب افزایش آن به 4600 کیلوگرم در هکتار گردید. تحت شرایط مزرعه‌ای مذکور، شاخص کارآیی مصرف آب سالیکورنیا (WUE) بین 15/0 تا 44/0 کیلوگرم بر مترمکعب بدست آمد. بنابراین، علی‌رغم اینکه امکان کم‌آبیاری سالیکورنیا با آب دریا وجود داشته و نیازهای زنده‌مانی آن قابل تامین است، اما دستیابی به عملکردهای مناسب (حدود 5 تن در هکتار و یا بیشتر)، مستلزم تأمین به‌موقع و کافی آب دریا و کوتاه کردن دور آبیاری‌ها در مزارع سالیکورنیا خواهد بود. بنابراین، نتایج این پژوهش تائیدکننده پاسخ مثبت سالیکورنیا به افزایش حجم آب مصرفی و تاثیر معنی‌دار کم‌آبیاری بر افت تولید زیست‌توده است. همچنین، بدلیل ضرورت تواتر بالای آبیاری‌ها در مورد این گیاه، مساله تامین حجم آب قابل توجه برای این گیاه را به مهمترین چالش توسعه مزارع سالیکورنیا در سواحل جنوبی کشور تبدیل می‌کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effect of Deficit Irrigation of Salicornia persica With Seawater on Dry Matter and Water Productivity in Boushehr Region

نویسندگان [English]

  • Mohammad Hassan Rahimian 1
  • Yousef Hasheminejhad 1
  • Farhad Dehghani 1
  • Gholamhassan ranjbar 2
  • Mojtaba Pourmoqaddam 3
1 Assistant Professor, National Salinity Research Center (NSRC), Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Yazd, Iran
2 Associate Professor, National Salinity Research Center (NSRC), Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Yazd, Iran
3 Research fellow, Ministry of Energy, Water Resources and Power Development Company, Tehran, Iran
چکیده [English]

This study was conducted to investigate the response of salicornia persica, directly irrigated with Persian Gulf saline water in Bushehr region, to reducing its required water and to determine the relationships between applied water and dry matter. The experiment was performed in a randomized complete block design with 3 replications. The treatments included T1, T2, T3, T4, T5 and T6, with total applied water of 6700, 8800, 9600, 10000, 11800 and 14700 m3.ha-1, respectively. The results showed that the applied water has important role in the dry matter; So that in the treatments of T1 to T5 with a significant difference it applied water, no significant increase was obtained for the crop yield. The average dry matter of the treatments was relatively constant and about 3000 kg.ha-1. However, increasing the volume of applied water in T6 treatment had a positive and significant effect on dry matter and increased it to 4600 kg.ha-1. Under the mentioned field conditions, Salicornia water productivity (WP) was obtained between 0.15 to 0.44 kg.m-3. Therefore, to achieve yields of 5 tons per hectare and more, a timely and sufficient water supply system (by shortening of the irrigation cycles) will be required for the Salicornia fields. The latter conclusion confirms the positive response of Salicornia to the increase of applied water, which can well illustrate the challenge of water supply importance in Salicornia fields.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Applied Water
  • Halophyte
  • Irrigation Interval
  • Salicornia
  • Water requirement
بیرامی، ح.، رحیمیان، م.ح.، و دهقانی، ف. 1399. برآورد نیاز آبی و ضریب گیاهی دو گونه سالیکورنیا در یزد. پژوهش آب در کشاورزی (علوم خاک و آب). 34(3): 414-401.
رحیمیان، م.ح. 1399. ارزیابی نیاز آبی سالیکورنیا در سواحل جنوبی کشور، گزارش علمی مرکز ملی تحقیقات شوری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران. ص. 86.
رنجبر، غ.ح. و آناقلی، ا. 1397. مفاهیم تنش شوری و واکنش گیاه. انتشارات آموزش و ترویج کشاورزی. 148 صفحه
محمدی، ح.، اکبری، غ.ع.، خوش‌خلق سیما، ن.ا. و مرادی، ف. ۱۳۸۹. بررسی رشد و نمو و خواص کیفی روغن سالیکورنیا به‌عنوان یک گیاه شور زیست و متحمل به شوری آب دریا. همایش ملی دستاوردهای نوین در تولید گیاهان با منشأ روغنی. بجنورد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد.
هاشمی نژاد، ی. 1399. ارزیابی نیاز آبشویی سالیکورنیا در سواحل جنوبی کشور، گزارش علمی مرکز ملی تحقیقات شوری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران. ص. 81.
Abdal, M.S. 2009. Salicornia Production in Kuwait. World Applied Sciences Journal 6 (8): 1033-1038
Ayers R.S. and Westcot D.W. 1989. Water quality for agriculture. FAO irrigation and drainage paper (No. 29), FAO, Rome, Italy.
Benes, S.E., Grattan, S.R. and Robinson P.H. 2005. Cultivation of halophytes to reduce drainage volumes on the Westside San Joaquin Valley of California. Final report to the California State University Agricultural Research Initiative (ARI). Project #00-1-003. 18 Oct. 2005. Available at http://ari.calstate.edu/research/pdf/00-1-003/ FinalReport-00-1-003.pdf (verifi Ed 11 Mar. 2008).
Breckle, S.W. 2009. Is Sustainable Agriculture with Seawater Irrigation Realistic? Salinity and Water Stress: 187-196.
Engelbert, E.A., and Scheuring, A.F. 1984. Water scarcity: Impacts on western agriculture: Univ of California Press.
Garza-Torres, R., Troyo-Diéguez, E., Nieto-Garibay A., Lucero-Vega, G., Magallón-Barajas, F.G., García-Galindo, E., Fimbres-Acedo, Y., and Murillo-Amador, B. 2020. Environmental and Management Considerations for Adopting the Halophyte Salicornia bigelovii Torr. As a Sustainable Seawater-Irrigated Crop. Sustainability; 12, 707; doi: 10.3390/su12020707
Glenn, E., Miyamoto, S., Moore, D. and Brown, P. 1997. Water requirements for cultivating Salicornia bigelovii Torr. With seawater on sand in a coastal desert environment. Journal of Arid Environments, 36(4):711-730.
Glenn, E.P., Brown, J.J. and O’Leary, J.W. 1998. Irrigating crops with seawater. Scientific American. 279: 76–81.
Grattan, S.R., Benes, S.E., Peters, D.W., Diaz, F., 2008. Feasibility of irrigating pickleweed (Salicornia bigelovii Torr.) with hyper-saline drainage water. Journal of Environment Quality 37: S-149.
Hollaender, A. 2012. The biosaline concept: an approach to the utilization of underexploited resources (Vol. 14): Springer Science & Business Media.
Rozema, J., & Schat, H. 2013. Salt tolerance of halophytes, research questions reviewed in the perspective of saline agriculture. Environmental and Experimental Botany. 92: 83-95.