بررسی عملکرد و بهره‌وری مصرف آب کاهوبرگی تحت تنش خشکی و شوری در شرایط گلخانه‌ای

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز

2 گروه آبیاری و زهکشی دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز

3 گروه باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

به منظور بررسی اثر کم‌آبیاری و شوری آب آبیاری بر عملکرد، اجزای عملکرد و بهره‌وری مصرف آب کاهوبرگی رقم Red Salad Bowl تحقیقی در سال 1396 در دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز انجام گرفت. این تحقیق به صورت یک طرح کاملاً تصادفی در قالب فاکتوریل و در سه تکرار انجام شد که شامل سه تیمار آبیاری 100، 80 و60 درصد نیاز آبی گیاه (I1، I2 و I3) و چهار تیمار شوری 5/0، 2، 5/3 و5 دسی زیمنس بر متر (S1، S2، S3 و S4) بود. نتایج نشان داد که اثر میزان آب آبیاری بر تمام پارامترهای مورد بررسی گیاه غیر از قطر ساقه و بهره‌وری مصرف آب در سطح احتمال پنج درصد معنی‎دار بود. بیشترین(148 گرم در بوته) میزان عملکرد مربوط به تیمار 〖 I〗_(1 ) بود. اثر شوری آب آبیاری فقط بر سطح برگ، طول بوته، طول ساقه و بهره‎وری مصرف آب در سطح پنج درصد معنی‎دار شد و بیشترین(127 گرم در بوته) میزان عملکرد مربوط به تیمار S_(4 ) بود. اثر متقابل آبیاری و شوری بر هیچ‎کدام از صفات مورد بررسی به‌جز طول ساقه معنی‎دار نبود. با توجه به نتایج حاصل از این تحقیق، رقم مورد مطالعه قابلیت تحمل شوری نسبت به رقم های معمول کاهو را دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation of yield and water productivity of lettuce under drought and salinity stress in greenhouse conditions

نویسندگان [English]

  • elahe zorati pour 1
  • Amir Soltani Mohammadi 2
  • naser alamzadeh ansari 3
1 Irrigation and Drainage Department, Faculty of Water Sciences Engineering, Shahid Chamran University of Ahvaz
2 Irrigation and Drainage Department, Faculty of Water Sciences Engineering, Shahid Chamran University of Ahvaz, Iran
3 Department of Horticulture, Faculty of Agriculture, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz
چکیده [English]

The aim of this research was to investigate effect of deficit irrigation and salinity of irrigation water on yield, yield components and water productivity of lettuce (Red Salad Bowl) in greenhouse conditions, in 2017 in Faculty of Agriculture, Shahid Chamran University of Ahvaz. The experiment was conducted in a completely randomized design with factorial arrangement with three replications, with water of irrigation at three levels (I1:100%, I2:80% and I3:60%) and salinity of irrigation water at four levels (S1:0.5, S2:2 , S3:3.5 and S4:5 dSm-1). The results showed that, The effect of irrigation water on all of the studied parameters was significantly different than stem diameter at 5% probability level. Also, its effect on water productivity was not significant. The highest fresh weight was 148 g per plant, related to〖 I〗_(1 ). Irrigation water salinity effect was significant only on leaf area, plant length, stem length and water productivity at 5% level. The highest fresh weight was related to S_(4 ), which was 127 g per plant. The interaction effect of irrigation and salinity stress was not significant on any of the parameters except stem length. The results showed that this cultivar has the ability to tolerate of salinity.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Water productivity
  • Salinity
  • Yield
  • Deficit irrigation

مراجع

- احمدیان، ا.، قنبری، ا.، سیاه‌سر، ب. 1390. اثر تنش خشکی و مصرف انواع کود آلی و معدنی و بقایای آنها بر عملکرد و اجزای عملکرد بابونه آلمانی(Matricaria chamomilla L.). نشریه بوم شناسی کشاورزی. 3. 3: 383-395.
- بدوی، ه.، عالم‌زاده انصاری، ن.، محمودی‌سورستانی، م.، اسکندری، ف. 1394. تاثیر تنش خشکی و قارچ میکوریزا بر برخی از خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی کاهو (Lactuca sativa L.). تولیدات گیاهی ( مجله علمی کشاورزی). 38. 3: 27-39.
- زارع،م.، فاخری،ب.، فرخ‌زاده،س. 1395. تاثیر تنش شوری بر خصوصیات مورفولوژیک ژنوتیپ‌هایکاهو(Lactuca sativa L.). نشریه علوم باغبانی( علوم وصنایع کشاورزی). 30. 3: 457-468.
- شیخی، ج .، رونقی، ع.ا. 1392. اثر شوری و کاربرد ورمی‏کمپوست بر غلظت عناصر غذایی و عملکرد اسفناج(رقم ویروفلی) در یک خاک آهکی. علوم و فنون کشت‏های گلخانه‏ای. 4. 13: 81-92.
- صداقت‏پور، ع.، زاهدی، ب.، احتشام‎نیا، ع و رمضانی، م. 1394. بررسی برخی از ویژگی‏های رشد فلفل (Capsicum annum L.) تحت تنش شوری. همایش بین‏المللی پژوهش‏های کاربردی در کشاورزی. خرداد ماه.
- طاهری، ه. 1396. ارزیابی کاربرد پلیمر سوپرجاذب بر عملکرد و کارایی مصرف آب کاهو. پایان‏نامه کارشناسی‏ارشد آبیاری و زهکشی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز.
- طاهری، ه.، سلطانی‌محمدی،ا، عالم‌زاده انصاری، ن. 1396. بررسی اثر سطوح مختلف سوپرجاذب بر تعداد و سطح برگ کاهو(Longifolia Lactuca sativa var.) تحت تنش خشکی. فصلنامه تخصصی علوم و مهندسی آب- دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز. 7.  15: 69-78.
- فتاحی، س.، صیدی، م.، زارع، م. ج. 1396. بررسی پاسخ‌های مورفولوژیک و فیزیولوژیک گیاه کاهو در تلقیح با قارچPiriformospora indica  تحت تنش شوری. به‌زراعی کشاورزی. 19. 2: 243-255.
- فرهادی، ع.، آرویی، ح.، نعمتی، ح.، صالحی، ر.، جوفریدا، ف. 1396. اثرات پیوند بر افزایش تحمل به شوری در خیار گلخانه‏ای رقم اسپادانا. علوم و فنون کشت‏های گلخانه‏ای. 8. 3: 121-137.
- کشاورز، ل.، صفاری، م.، گلکار، پ. 1394. بررسی تحمل به شوری در مرحله جوانه‏زنی و گیاهچه‏ای رازیانه(Foeniculum vulgare Mill) در کشت بدون خاک. علوم و فنون کشت‏های گلخانه‏ای. 6. 23: 163-173.
- وزیری، ژ.، سلامت، ع.ر.، انتصاری، م.ر.، مسچی، م.، حیدری، ن.، دهقانی‎سانیچ، ح. 1387. تبخیر-تعرق گیاهان (دستورالعمل محاسبه آب مورد نیاز گیاهان). کمیته ملی آبیاری و زهکشی ایران.
- هوشمند‌زاده، ع.ر.، هوشمند‌، ع.ر.، برومند‌نسب، س.، عالم‌زاده‌انصاری، ن. 1392. بررسی روند افزایش ارتفاع کاهو(Lactuca sativa.L)و کارایی مصرف آب تحت تیمار‌های دور آبیاری و سطوح مختلف آبیاری قطره‌ای. علوم و مهندسی آبیاری (مجله‌ی علمی کشاورزی). 38. 1: 31-39.
- Ayas, S., Orta, H and Yazgan, S. 2011. Deficit irrigation effects on broccoli (Brassica Oleracea L.var. Monet) yielD in unheated greenhouse condition. Bulgarian Journal of Agricultural Science. 17.4: 551-559.
- Babazadeh, H., Sarai Tabrizi, M  and  Homaee, M. 2017. Assessing and modifying macroscopic root water extraction basil (Ocimum Basilicum) models under simultaneous water and salinity stresses. Soil Physics and Hydrology. Soil Science Society of America Journal. 81:10–19.
- Bartha, C.,  Fazakas, I  and  Fodorpataki, L. 2011. Developmental and metabolic changes in different lettuce cultivars under high salinity conditions. Acta Scientiarum Transylvanica. 19.1: 23-39.
- Nagaz, K., ElMokh, F., Moncef Masmoudi, M  and Ben Mechlia, N. 2013. Soil salinity, yield and water productivity of lettuce under irrigation regimes with saline water in arid conditions of Tunisia. International journal of Agronomy and Plant Production. 892-900.
- Neocleous, D., Koukounaras, D., Siomos, A. S  and Vasilakakis, M. 2014. Changes in photosynthesis, yield, and quality of baby lettuce under salinity stress. Journal Agricultural Sciences Technology. 16: 1335-1343.
- Ogbonnaya, C.L., Nwalozie, M.C., Roy-Macauley, H and Annerose, D.J.M. 1998. Growth and water relations of Kenaf (Hibiscus cannabinus L.) under water deficit on a sandy soil. Industrial Crops and Products. 8: 65-76.
- Ors, S and Suarez, D. L.  2017. Spinach biomass yield and physiological response to interactive salinity and water stress. Contents Lists Available at Science Direct. Agricultural Water Management. 190: 31–41.
- Patil,T., Singh, M., Khanna, M., Singh, D.K and Hasan, M. 2013. Response of lettuce (Lactuca Sativa L.) to trickle irrigation under different irrigation intervals, application rate and crop geometry. Indian Journal of Agricultural Economics. 573-582.
- Unlukara,  A., Cemek, B., Karaman, S and  Ersahin, S. 2008. Response of lettuce (Lactuca Sativa Var. Crispa) to salinity of irrigation water. New Zealand Journal of Crop and Horticultural Science. 36. 4: 265-273.
- Xu, C. and Mou, B. 2015. Evaluation of Lettuce Genotypes for Salinity Tolerance. Hort Science. 50.10: 1441–1446.
- Yazgan, S., Ayas, S., Demirtas, C., Buyukcangaz,H and B.N.Candogan. 2008. Deficit irrigation effects on lettuce (Lactuca Sativa Var. Olenka) yield in unheated greenhouse condition. Journal of Food, Agriculture and Environment. 6.2: 357–361
نشریه آبیاری و زهکشی ایران
دوره 13، شماره 2 - شماره پیاپی 74
خرداد و تیر 1398
صفحه 450-461

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار